Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
2.Ziemia
kierunkiemN–Saprostąłączącąobuobserwatorów(rys.2.13).ObliczanieL
AB
S-Nna
podstawieróżnicyszerokościgeograficznejobserwatorówAiBniejestuprawnione,
boniewiemyjeszcze,czyZiemiajestkulą.
Analizęwynikówpomiarównależyrozpocząćodporównaniawartościzminwy-
znaczonychwposzczególnychmiejscach.JeśliZiemiajestkulą,touobserwatorów
znajdującychsięwkierunkuSłońca(napołudnieodnas)Słońcepowinnobyćwyżej
niżunas(zminpowinnobyćmniejsze),utychzaś,którzyznajdująsięnapółnocod
nas,Słońcepowinnoznajdowaćsięniżej(zminpowinnobyćwiększe).Jeślitakbędzie,
tomożnaprzystąpićdoobliczaniapromieniakuliodpowiadającegozaobserwowa-
nymróżnicomzmin.Jeśliz
A
miniz
B
minbędąoznaczaćkątoweodległościSłońcaodzenitu
zmierzonewmiejscachAiB,oddalonychodsiebieos
AB,aobiewartościzminbędą
wyrażonewradianach,toposkorzystaniuzzależności(A2)zdodatkuApromień
kuliR
ABodpowiadającyzaobserwowanejróżnicy|z
A
min–z
B
min|będzierówny:
R
AB
.
|
z
min
A
s
-
AB
z
B
min
|
Jeżelipomiarzminbyłwykonanywtrzechmiejscach,towpodobnysposób
możnawyznaczyćwartościR
ACiR
BC:
R
AC
.
|
z
min
A
s
-
AC
z
C
min
|
R
BC
1
|
z
B
min
s
-
BC
z
C
min
|
JeśliglobZiemijestkulą,topouwzględnieniupopełnionychbłędówpomiaro-
wychwartościRpowinnybyćrówne:
R
AB
|
R
AC
|
R
BC
Zabardzodobrynależyuznaćwynik,gdyiloraznajwiększejinajmniejszejwar-
tościRbędziezawierałsięwprzedziale:1–1,1.
DokładnośćwyznaczeniapromieniaZiemibędziezależałaprzedewszystkimod
dokładnościpomiarówodległościzenitalnych.Proponowanatumetodapomiaru
odległościzenitalnejSłońcapozwolinawyznaczeniejejzdokładnościąniegorszą
niż0,10.WpływtegobłędunabłądwyznaczonegopromieniaZiemiRbędzietym
mniejszy,imwiększabędzieróżnica|z
A
min–z
B
min|.Tazaś–jeśliZiemiarzeczywiście
jestkulą–jestproporcjonalnadoodległościobserwatoróws
AB.Dokładnośćpomiaru
będziewięcwzrastałazezwiększającąsięodległościąobserwatorów.Douzyskania
dokładnościwyznaczeniaRlepszejniż10%minimalnaodległośćobserwatoróws
AB
powinnabyćwiększaniż100km.
Wieczoremluboporanku
Choćwykonanieopisanegoniżejpomiaruniebędziewymagałoprzygotowaniaspe-
cjalnychprzyrządów,towielkątrudnośćmożesprawićznalezienieodpowiedniego
