Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zamiastwstępu
17
odbywałysięuczty
,bale,parady
,maskarady
,iluminacjeipokazyfajerwerków
orazprzedstawieniateatralne.Wtakisposóbświętowanorównieżdnicarskie39,
tymsamymnadającimobokreligijnegoświeckicharakter.Próczuroczystości
rodzinnychimperatorowejElżbietyobchodzonoteżświętopułkoweGwardii
Cesarskiej,świętaorderowe(orderówśw.Andrzeja,św.AleksandraiOrłaBia-
łego),atakżendnizwycięskie”40–rocznicebitwypodPołtawą(8lipca1709)
izakończeniawojnyrosyjsko-szwedzkiej(7sierpnia1743).Uroczystościorga-
nizowanebyłynietylkonacarskimdworze,aletakżewpałacachPetersburga
przezdostojnikówpaństwowychiarystokrację.Obchodomtymprzyświecała
ideapaństwa41,towarzyszyłypaństwowesymbole,awokolicznościowejtwór-
czościliterackiejpodkreślanozasługiElżbietyjakocórkiidziedziczkiPiotraI42.
Wartoteżwspomnieć,żeodczerwca1755rokudosierpnia1756,atakżeod
styczniadopaździernika1757rokubawiłwPetersburguStanisławAntoniPo-
niatowski,przyszłypolskikról.
WRzeczypospolitejświętazwiązanezarównozrokiemliturgicznym(Boże
Narodzenie,Wielkanoc,karnawał/zapusty
,odpustyparafialne),jakizżyciem
prywatnym(śluby
,chrzty
,pogrzeby)obchodzonebyłystosowniedocharakte-
ru,aleteżhucznie,oczywiścienamiaręstanuświętujących.Inaczejobchodził
jemajętnyszlachcic,ainaczejchłop,jednakzawszewiązałysięzjedzeniem,
muzykąorazwidowiskowością.Zastawianostoły
,tańczono,śpiewano,przystra-
janodomyiświątynie,niekiedyformowanoprocesjeikorowody
.Nawetpogrze-
bomprzydawanowielesplendoru–pompafunebris.Charakterświąteczny
,obok
funkcjihandlowej,miałyteżjarmarki.Osobnąkategorięstanowiłyokazjonalne
uroczystościifestyny43związanezelekcjąikoronacjąkróla,wjazdamiposłów,
39Byłyto:świętacarycyElżbiety–urodziny18grudnia(29grudnia),imieniny
5września(16września),wstąpienienatron25listopada(6grudnia),koronacja25kwietnia
(6maja),następcytronuPiotra–urodziny10lutego(21lutego),imieniny29czerwca
(10lipca)ijegożonyKatarzyny–urodziny21kwietnia(2maja),imieniny24listopada
(5grudnia).
40Tłumaczenieautora.I.A.Mankevič,Prazdnikivstilebarokkoł,s.63.
41SzerzejosymbolicepaństwowejipolitycznejfajerwerkówzapanowaniaElżbietyw:
D.D.Zelov
,OficialnyesvetskieprazdnikikakdvlenierusskojkulturykoncaXVII–pervojpoloviny
XVIIIveka,Moskva2020,s.229–238.
42WartowskazaćtuodyokolicznościoweM.W
.Łomonosowa:OdaimperatriceElisavete
PetrovnenaprazdnikroždenidvelikojkndžnyAnnyPetrovnydekabrd18dnd1757g.;Odaimperatrice
ElisavetePetrovnenatoržestvennyjprazdniktezoimenitstvaedVeličestvasentdbrd51759g.;Odaim-
peratriceElisavetePetrovnenaprazdnikedvosšestvidnaprestolnodbrd25dnd1761g.
43Festynrozumianyjakondzieńwesołypubliczny”.M.Rutkowska,Terminologiadramatu
iteatruwpolskimoświeceniu,Poznań2007,s.193–194.
