Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tytułowycytatnnadawaćduszomkształtnarodowy”zostałzaczerpniętyzUwag
orządziepolskim1JanaJakubaRousseaupisanychnaprzełomie1771i1772roku,
aleopublikowanychdopierodziesięćlatpóźniej2.Rousseau,dającywtekście
wyrazdużejsympatiidlaPolski,zamieściłteżkilkaspostrzeżeńodnośniedo
społecznejroliświąt.Wedługniegomiałyonewymiarnietylerozrywkowy
,co
edukacyjny
.Każdanacjawinnamiećświętaodpowiadającejejwłasnemucharak-
terowi,którebytennarodowycharakterwzmacniały
,atymsamymkształtowały
postawępatriotyczną.Podczasświątobywateleuczylibysiętegowszystkiego,co
składasięnamiłośćdoMatkiOjczyzny–przywiązaniadotego,coswojskieiro-
dzime,aleteżniechęcidoobcychobyczajów.Wzmacnialibycnotyorazumie-
jętnościżołnierskie,aprzedewszystkimbudowaliwsobiepoczuciewspólnoty3.
nDużozabawpublicznych–niechdobramatkaojczyznacieszysiępatrząc,
jakjejdziecisiębawią.Niechczęstosięnimizajmuje,byoneciągleniąbyły
zajęte.Nawetnadworzetrzebadlaprzykładuznieśćzwykłedworskierozrywki,
gry
,widowiska,komedię,operę–wszystko,coczynimężczyznzniewieściałymi,
coichodrywaodzajęć,odosobnienia,każezapomniećoojczyźnieiobowiąz-
kach,wszystkocouczyichczućsiędobrzewszędzietam,gdzietylkosiębawią;
1J.J.Rousseau,Uwagiorządziepolskim,[w:]J.J.Rousseau,UmowaspołecznaorazUwagi
orządziepolskim,Wrocław1966,s.201.
2UwagiorządziepolskimukazałysięwdwalatapośmierciJ.J.Rousseau,natomiastpierw-
szypolskiprzekładpochodziz1789rokuijestautorstwaFranciszkaKarpińskiego.Polski
słownikbiograficzny,Wrocław1966,t.12,s.103.
3J.Michalski,Rousseauisarmackirepublikanizm,Warszawa1977,s.69–71.
