Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
wysiłkibadawczebyłyskoncentrowanenaznalezieniunowego,
jeszczeniewyodrębnionegohormonu.Jegopomysłbadawczypo-
legałnatym,żewstrzykującszczuromwyciągizjajnikówiłoży-
ska,bardzobogatewżeńskiehormonypłciowe,liczył,żezidenty-
fikujetakiezmianywnarządachwewnętrznych,którychniemożna
przypisaćznanymjużhormonom,azatemwskazującenadziałanie
nowych.Udałomusiętakiezmianyzidentyfikować,alepoczątko-
wąradośćzastąpiłorozczarowanie,spowodowanespostrzeżeniem,
żetakiesamezmianymożewywołaćkażdainnaobcasubstancja,
niekonieczniewyciągizawierającehormony.SukcesSelyegopole-
gałnatym,żespojrzałnaswojeodkryciezinnegopunktuwidze-
nia,zdałsobiesprawę,żemadoczynieniazważnymzjawiskiem,
niespecyficznąreakcjąobronnąorganizmu.Aznaczeniejegood-
kryciadlapsychologiipolegałonawykazaniu,żetensamzespół
zmianworganizmiemogąwywołaćczynnikinaturypsychologicz-
nej,naprzykładzagrożeniepozycjispołecznejczyniedobórinfor-
macji.Dostarczyłtymsamympsychologom,szczególnietym
zajmującymsięzaburzeniamizachowania,bardzoważnegowyja-
śnieniatego,wjakisposóbnegatywneprzeżyciaiurazypsychicz-
nemogąpowodowaćzmianychoroboweworganizmieczłowieka.
Itojest,jaksięwydaje,najważniejsza,chociażzapewneniejedy-
na,przyczynazawrotnejkarierypojęciastresuwpsychologii.Do
innychważnychpowodówmożnazakwalifikowaćuniwersalność
zjawiskastresu–mamyznimdoczynieniawwypadkutakróż-
nychsytuacji,jakniepowodzeniaegzaminacyjne,trudnościwpra-
cyzawodowej,konfliktywrodzinie,katastrofynaturalneczy
działaniawojenne.
Zazwyczajkażdąpracęnatematstresurozpoczyna,isłusznie,
wzmiankaoSelyemijegobadaniach,alewartowspomnieć
odwóchuczonychibadaczach,którychpraceiideemiałyniewąt-
pliwiewpływnamyślenieSelyego,stanowiącważnąinspiracjędla
jegoteorii.Pierwszymjestfrancuskifizjolog,ClaudeBernard,
którysformułowałnastępującąważnątezę:wszystkieżyweorgani-
zmymajązdolnośćutrzymywaniastałościswojegośrodowiska
wewnętrznego,pomimozmianwotoczeniu.Drugibadacztofi-
zjologzHarvardu,WalterCannon,któryrozwinąłtezęBernarda
przezwprowadzeniepojęciaiopisaniemechanizmuhomeostazy.
