Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
Zjawisko,któreSelyeodkryłinazwałstresem,byłojegozdaniem,
wswoimogólnymcharakterze,odpowiedziąorganizmunanaru-
szeniestałościwewnętrznegośrodowiska.
Kiedywroku1974Selyeopublikowałkolejnąksiążkęostresie,
StressWithoutDistress,wktórejpróbowałuogólnićswojeodkry-
ciazzakresufizjologii,formułująctezydotyczącepsychologii
stresu,psychologowiepoświęcilijużstresowidziesiątkiprac,
aterminmiaługruntowanąpozycję.Dlategoteżuzasadnionewy-
dajesiętwierdzenie,żenajważniejsząinspiracjądlapsychologii
byłyfizjologicznepraceSelyego.Jednocześniepojawiłasię,cha-
rakterystycznadlapsychologii,wielośćteoriiisposobówujmowa-
niastresu,częstonieporównywalnychzesobą.Itaknaprzykład,
codlajednychbyłoczynnikiemwywołującymstres,dlainnych
byłostresem.Trudnościintegracjitychujęćpolegałyrównieżna
tym,żeniektórekoncepcjeczyteorieograniczałysiędoprzyczyn
stresu,niewypowiadającsięojegoistocie,albodotyczyływyłącz-
niesposobówradzeniasobieznim.Wprawdziemogłobysięwy-
dawać,żeniesposóbsformułowaćsensownejkoncepcjiradzenia
sobiezestresembezwcześniejszegojegozdefiniowania,aleprak-
tykapokazuje,żezdarzałosiętocałkiemczęsto.Kiedywygłosiłem
tenpoglądnasympozjumpoświęconymkoncepcjomradzeniaso-
biezestresem,wramachmiędzynarodowejkonferencji,zreakcji
niektórych,chociaż,muszęprzyznać,niewszystkich,uczestników
odniosłemwrażenie,żemojawypowiedźoczymśistotnymim
przypomniała.
Najważniejszymcelemzwiązanymznapisaniemtejksiążki
byłozaproponowaniepewnegosposobuspojrzeniapsychologiina
stres,sformułowaniepoglądów,któretworzyłybyuporządkowany
systemiobejmowałycałośćproblemu,awięczarównookreślenie,
czymjeststres,jakicogowywołujeijakiesątegonastępstwa.
Argumentów,naktórychsięopierałem,przedstawiającswójwy-
wód,dostarczyłymiprzedewszystkimwynikiwielubadańempi-
rycznych,zbardzoróżnychczasamiobszarówbadawczych,ale
mającychstresjakohasłowspólne.Wieleuwagipoświęciłemrów-
nieżanaliziekoncepcjiteoretycznych,starającsięwydobyćznich
to,cojestzpunktuwidzeniarozumieniastresunajważniejsze.Sta-
rałemsię,abyformułowaneprzezemnietwierdzeniamiałyjakieś
