Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Nauczycieleakademiccyapopularyzacjawiedzy
onajednakwzakresedukacjidorosłych,którawedługF.Znanieckiegostoipomiędzy
upowszechnieniem/popularyzacjąnauki/wiedzyanauczaniemszkolnym18.
3.Cele,treściistylepopularyzacjinauki
Celedziałalnościpopularyzatorskiejwynikająpoczęścizdefinicjitegozjawiska,
alenależałobyzaakcentowaćjedenpodstawowyfakt,żewypływająonezasadniczo
takżezesferzewnętrznychwobecnauki,najczęściejtakichjakpolitykaczyekonomia.
Możnamówićnawet,jakpodkreślaA.J.Modelska,ospołeczno-politycznychuwarun-
kowaniachprocesuupowszechnianianauki.Odwołującsiędoteoriireprodukcjispo-
łecznejPierre’aBourdieuiJeana-Claude’aPasserona,wewszelkiejdziałalnościoświa-
towejdostrzecmożnareprodukcjęstrukturypodziałudóbrkulturowych(inietylko)
wspołeczeństwie,costanowijednocześnieoreprodukcjiuprawomocnionejstruktury
społecznej.Mimożenaukaitechnikastająsięcorazbardziejuwikłane
wdziałaniapolityczno-ekonomiczne,togłównymcelemdziałańpopularyzatorskich
winnobyćwspieranieludziwosiąganiupełnegorozwojuwłasnejosobowości
ikształtowanieunichaktywnychpostawspołecznych.
Zagłówneceledziałańpopularyzatorskichuznaćwięcmożna:
_dążeniedoprzezwyciężaniapoczuciawyobcowaniaujednostkifunkcjonującej
wśrodowiskuzdominowanymprzeznaukę,
_próbępolepszaniakomunikacjiśrodowisknaukowychzlaikamiorazwśródspe-
cjalistówróżnychdziedzinszczegółowych,
_zwiększeniestopniauczestnictwaogółuobywateliwocenieirozwiązywaniu
problemówspołecznychzwiązanychzpostępemnaukowo-technicznym(skutki
odkryćnaukowych,nakładyfinansoweponoszonenabadanianaukowe,zasto-
sowaniewynikówbadańnaukowychdocelówpraktycznych),
_ukazywaniespołeczeństwuwartościzwiązanychzdziałaniaminaukowymi
(traktowaniewartościpoznawczychtypunaukowegonietylkojakoutylitarnych,
aleprzedewszystkimjakoautotelicznych,interioryzacjapewnychwartości
uznanychprzeznaukę:np.dążeniedoprawdy,samorozwójczysamodoskona-
leniesię),
_wskazywaniebardziejracjonalnychsposobówrozwiązywaniatrudnościdnia
codziennegodziękiwykorzystaniuwiedzynaukowej,wspieraniepełniejszego
rozwojuosobowościisamoświadomościjednostki.
Treścidziałańpopularyzatorskichustalanesąnajczęściejprzezdecydentówbądź
popularyzatorówisprzężonesąztreściami,ojakichspołeczeństwopowinnobyćpoin-
formowane,orazztreściami,zjakimispołeczeństwochciałobysięzapoznać.Zpo-
czątkiemlatsiedemdziesiątychXXwieku,amożenawetwcześniej,pojawiłsię
wspołeczeństwiewyraźnyniepokójzwiązanyzmożliwościaminaukiitechniki,który
nazywanyjestprzezuczonych„kompleksemHiroszimy”.Nauka,pokazującswoją
potęgę,uzmysławiazagrożenia,którychniepotrafilibyśmysobiewcześniejwyobrazić.
18F.Znaniecki,Społecznarolauczonego[w:]Społeczneroleuczonych,PWN,Warszawa1984,s.430.
