Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Teoretycznepodstawypopularyzacjiwiedzyinauki
15
pazagadnieńwymienianychprzezM.iS.Ossowskichczylikwestieorganizacyjno-
-praktyczne.Donichbowiemwłączonezostałoucytowanychautorówzjawiskopopu-
laryzacjinauki.
2.Popularyzacjawiedzy/naukipróbydefiniowania
Próbadookreśleniapojęciapopularyzacjinaukiwymagaodwołaniasięnapoczątku
donajprostszejsłownikowejdefinicjitegozjawiska.Słownikjęzykapolskiegookreśla
popularyzację,jako„rozpowszechnianie,uprzystępnianieszerokiemuogółowinauki,
sztuki,wiedzyoczymś”.Popularyzowaćtotyleco„rozpowszechniaćokreślonąwie-
dzęwśródszerokichkręgówspołeczeństwa;wykładaćlubpublikowaćcośwformie
przystępnej,zrozumiałejdlaniespecjalistów”9.ZkoleiSłownikwyrazówobcychzawie-
ranastępującewyjaśnieniaprzyinteresującychautorkęhasłach:
_popularyzacjato„uprzystępnianieogółowi,rozpowszechnianienauki,sztuki,
wiedzyoczymś”;
_popularyzowaćtotyleco:„rozpowszechniaćokreślonąwiedzęwśródszerokich
kręgówspołeczeństwa”;
_popularnonaukowyto:„(popularny+naukowy),przedstawiającyzagadnienia
naukowewsposóbprzystępny,zrozumiałydlaogółu;popularyzującynaukę10.
Definicjetełącząpopularyzacjęzuprzystępnianiemiupowszechnianiem.
WSłownikuwydarzeń,pojęćilegendXXwiekuW.Kopalińskiprzyhaśle„popula-
ryzacjanauki”piszeotymzjawisku(zczymtrudnosięzgodzić)jakoszczególnymdla
minionegowieku.
Rewolucyjneosiągnięciamyślinaukowej,takiejakteoriawzględności,czyteoriakwantów,opie-
rającesięnapojęciachmatematycznych,zrozumiałychdlaniewielkiegogronaosób,sprawiły,że
szkołaprzestałanadążaćzapostępamifizykiimatematyki,aprzepaśćmiędzynaukąaszerokim
ogółemstworzyłacośwrodzajuanalfabetyzmunaukowego11.
Sątogłównepowody,dlaktórychpopularyzacjanaukistałasiętakważnymele-
mentemwedukacjispołeczeństw,szczególniepoIIwojnieświatowej.Znaczącąrolę
odegrały,jakpiszeautor,muzeanaukowe,książkipisaneprzezuczonychdlalaików
orazwielonakładoweperiodykipopularnonaukowe.W.Kopalińskirównieżutożsamia
popularyzacjęzupowszechnianiem.
WSłownikupedagogicznymW.Okonia,odnajdujemytylkopojęcie„upowszech-
nianiawiedzy”(niejestdefiniowanepojęcie„upowszechnianianauki”),przezktóre
autorrozumie
działalnośćzmierzającądoprzyspieszeniapostępuzapośrednictwemudostępnieniaosiągnięćna-
ukiszerokimrzeszomspołecznym,aprzedewszystkimtym,którychdostępdowiedzynaukowej
jestzewzględówspołecznychlubterytorialnychograniczony12.
9Słownikjęzykapolskiego,t.II,red.M.Szymczak,PWN,Warszawa1979,s.818.
10Słownikwyrazówobcych,PWN,Warszawa1993,s.683.
11W.Kopaliński,Słownikwydarzeń,pojęćilegendXXwieku,PWN,Warszawa1999,s.326.
12W.Okoń,Słownikpedagogiczny,PWN,Warszawa1984,s.332.