Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
Podobniewpływnaukinażyciewspółczesnejjednostkispo-
strzegaTeresaSikora(2012),wedługktórejnaukajakolegitymi-
zowaneźródłowiedzymożestanowićpodziałuludzinawar-
tościowychdladanejkulturylubnie,natomiastfunkcjonujący
współcześniehomoscientifcusstarasięnieustanniewprowadzać
zracjonalizowanesposobydziałaniadonowychobszarówcodzien-
nejaktywności.
Wkontekściewymienionychspostrzeżeńtrudnouznaćtoczące
sięobecniedyskusjenadstatusemnaukizaprzełomoweczydotyka-
jącecałkowicienowychkwestii.Możnanatomiastzadaćpytanie:czy
dominacjanaukinawspółczesnymrynkuideistanowirezultatjej
konsekwentnieodnotowywanychwostatnichstuleciachsukcesów
(stanowiskotakiemożnabyłobynazwaćspołeczno-kulturowym),
czyraczejrezultatdopasowanianaukowegosposobuorzekania
oświeciedofunkcjonowanialudzkichprocesówpoznawczych(sta-
nowiskotomożnaokreślićjakopsychologiczne)?Próbaodpowiedzi
natopytanie2zostaniepodjętanadalszychkartachtejksiążki.
ZgodniezkoncepcjązaproponowanąprzezNiklasaLuhmanna
(2006,2012;zob.również:Szacki,2007),naukajestjednymzwielu
systemówautopojetycznych,stanowiącychfunkcjonalnepodsystemy
społeczeństwanowoczesnego,wktórychobrębieprzebiegażyciejed-
nostki.Innesystemywyróżnioneprzezniemieckiegosocjologato
np.gospodarka,polityka,sztuka,prawo,religiaorazrodzina.Cechą
charakterystycznąsystemówautopojetycznychjestposiadanieprzez
2Jakojednązodpowiedzinatakpostawionepytaniewskazaćmożnasłowa
ŁukaszaAfeltowicza,któryparafrazująckoncepcjefrancuskiegoantropologaBru-
nonaLatoura,twierdzi:„Produktynauki,zarównotechnologie,jakifakty,funk-
cjonująwyłączniewtychobszarach,którezostałyopanowaneprzezpraktyki
naukowe.Rozpościeranietakiegosystemunakolejneobszaryrzeczywistościjest
niczyminnym,jakobracaniemświatawogromnequasi-laboratorium.Procesten
poleganatym,żeelementyczyteżobszaryrzeczywistościzostająodizolowane
ipoddanerygorowiinstrumentówpomiarowychorazprocedurlaboratoryjnych.
[…]Przenoszeniewypracowanychwtrybiepróbeksperymentalnychilaborato-
ryjnegomajsterkowaniaukładóworazprocesówpozagranicepracowninauko-
wychnajczęściejjestmożliwedopierowtedy,gdyśrodowisko,doktóregomamy
zamiarwprowadzićinnowacjetechnologiczne,zostanieupodobnionepodpew-
nymiwzględamidosamegolaboratorium”(Afeltowicz,2012,s.98).