Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
niewłasnychkodów,zasadniczonieprzetłumaczalnychnakody
pozostałychsystemów.Oznaczato,żekomunikacjaodbywasięraczej
wobrębiesystemówniżpomiędzynimi.Wzwiązkuztymcałkowity
konsensusspołecznyjestpraktycznieniemożliwy,aopozycjekształ-
towanewjednychsystemach(takiejak„prawda”i„fałsz”,„dobre”
i„złe”)niekoniecznieobowiązująwpozostałych.Sytuacje,wktó-
rychdyskutowanesątezyformułowanewramachróżnychpodsyste-
mów,zwykleprowadząwięcdoostrych,przyciągającychuwagęopi-
niipublicznejsporów.Jakoprzykładyrozbieżnościocentychsamych
faktówmożnawskazaćm.in.różnicewprawnymipsychologicznym
rozumieniupoczytalności(zob.np.Gazzaniga,2013),naukoweitra-
dycyjnesposobyodnoszeniasiędorólrodzicówposzczególnychpłci
wprocesiewychowywaniadzieciczyspórpomiędzyzwolennikami
iprzeciwnikamitzw.zasadynieprzecinającychsiępłaszczyzn(zob.
np.Dawkins,2007;Heller,2014).
Obserwowanawspółcześniewszechobecnośćnauki,jejprzedsta-
wicieli,odkryćijęzykasprawia,żemożnaspostrzegaćjąjakodomi-
nującysystemorzekaniaoświecie(por.Tuchańska,2014).Świadczą
otymm.in.wspominanewcześniejpostulatyBrockmanaonadaniu
naukowcomstatusugrupynietylkomającejwiodącyijednoznacz-
niepozytywnywpływnażycieszerokichgrupspołecznych,lecz
takżewypierającejpozostałetypyzawodówzajmującychsięspo-
łecznymkreowaniemikatalizowaniemopinii3.PostulatyBrockmana
3Poglądodominującejrolinaukiijejwpływienakształtwspółczesnegospo-
łeczeństwaspotykasięjednakrównieżzkrytyką.Polemizujeznimm.in.Frank
Furedi(2008),wedługktóregowspółczesnanaukacorazbardziejzatracaswoją
misję.Wedługbrytyjskiegosocjologa,procestendokonujesiępoprzezrosnącą
koniecznośćprzypodobywaniasięnaukowcówmasowemuodbiorcyichwiedzy,
zarównowprzestrzenimediów,jakiwramachinstytucjiuniwersytetu.Choć
diagnozyFurediegowwieluprzypadkachwydająsiętrafne,odnosząsięone
przedewszystkimdodyscyplinhumanistycznychispołecznych,którenp.zda-
niemJohnaBrockmana,jużoddawnadoświadczajątrudnego(abyćmożewręcz
nieusuwalnego)kryzysujakości;wydajesię,żenatenkryzysuodpornionesą
dyscyplinyformalneiprzyrodnicze.Wedługzwolennikówspostrzeganiawkate-
goriachnaukijedynietejdrugiejgrupydziedzin,spostrzeżeniaBrockmanamogą
byćwięctraktowaneraczejwkategoriachproblemówodnoszącychsięjedyniedo
wybranych,wdodatkusłabougruntowanychobszarówwiedzy.
