Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Metodaanalizysłowotwórczej
33
materiaługwarowego.Zarejestrowanieróżnychinterpretacjitejsamejformacji
słowotwórczejdecydujeowyodrębnieniuróżnych(niekiedyzupełnienowych)
wykładnikówformalnych,różnychpodwzględemgramatycznympodstaw,
anawetwniektórychwypadkachpowodujeichróżnąsłowotwórcząprzynależ-
nośćkategorialną[zob.Gala2000(2)].Przykładoworzeczownikdwuskibo-
wiec
pługdwuskibowynależydonazwatrybutywnych,aledwuskibowiec
pługdooraniadwuskibjednocześniemożnazaliczyćdokategoriiodwytworo-
wychnazwśrodkówczynności.Zjawiskotoznajdujeswojeodzwierciedlenie
wprezentowanejanaliziederywatówoznaczeniuśrodkaczynności.Wcytowa-
nymmaterialelokalizacjaderywatu,dlaktóregostwierdzonowięcejniżjeden
kierunekmotywacyjny,jestuzależnionaodwyodrębnionychpodstawsłowo-
twórczychiformantów,awięcdanyprzykładmożepojawićsięwnimkilka-
krotnie.
3.2.Wartośćkategorialnaderywatów
Wykorzystywanieosiągnięćsłowotwórstwaogólnopolskiegowdotychcza-
sowychopisachstruktursłowotwórczopodzielnych,funkcjonującychwgwa-
rach,wynikałozprzekonania,żerozwójsłowotwórstwagwarowegojestnaogół
zgodnyztendencjamiogólnopolskimi,aróżnicewstosunkudojęzykaliterac-
kiegodotycząstopniaproduktywnościposzczególnychformantówlubistnienia
swoistychwykładnikówderywacyjnych,decydującychoichodrębnościwobec
polszczyznyogólnejiinnychgwar[zob.Cyran1977,s.128–129].Wdotych-
czasowejliteraturze,poświęconejklasyfikacjisłowotwórczo-znaczeniowej
derywatówrzeczownikowych,zewzględunaichogromnezróżnicowanie
formalneisemantyczne,odnajdujemyróżnepropozycjeuporządkowania
derywatówzewzględunaichwartośćkategorialną.Podejmowanenagruncie
słowotwórstwastrukturalistycznegopróbyklasyfikacjiderywatówopieranona
różnychkryteriach.PropozycjaW.Doroszewskiego[1946],rozwiniętaprzez
MarięBrodowską-Honowską[1967]iRomanaLaskowskiego[1972],uznawała
klasyfikacjęsemantycznązawtórnąwobeclogiczno-syntaktycznej.Później
koncepcjatazostałazastąpionateoriamisłowotwórczymiuznającyminadrzęd-
nośćkategoriisemantycznych,wktórychgłównąrolęodgrywafunkcjaforman-
tuiznaczeniederywatu[zob.np.Dokulil1979;Grzegorczykowa,Puzynina
1979;Honowska1979;GWJP].Ewolucjapoglądównatematsystematyki
znaczeniowejderywatówrzeczownikowych,począwszyodpropozycjiZenona
Klemensiewicza[1965],charakteryzujesięzróżnicowaniempojemnościseman-
tycznejposzczególnychkategoriisłowotwórczych,cojestwidocznezarówno
wodniesieniudosłowotwórstwaogólnopolskiego[zob.np.GWJP;Waszakowa
