Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
1.5.Neuronalnepodstawytożsamości
45
(por.PąchalskaiMacQueen2002b).Ilustracjątejsytuacjijestwypowiedźchorego,który,
układającpierwszyzczterechobrazków,stwierdził:nLudzieniemajągdziemieszkać,
atusiębudujedomdlakota”.
Przyukładaniukolejnychtrzechobrazkówbardzosięzdenerwowałigłośnoprote-
stował,mówiącm.in.:nNiechidiocidopasowująukładankędlakota,janiemamzamiaru
przyczyniaćsiędotakiegomarnotrawstwaswoimdziałaniem”.
Jestrównieżcharakterystyczne,żenaskuteklukwpamięcichorzyniepotrafią
odtworzyćsensuprezentowanejimhistoryjkianiwformieustnej,anigraficznej.Zazwy-
czajodtwarzająjedynieposzczególnefragmenty.Czasamiżaląsięprzytym,żeoniteżsię
nrozpadlinaczęścijaktaukładanka”lubżeichumysłprzypominanrozsypanepuzzle”.
Szczegółowyopismodeluznajdujesięwinnychpracach(Pąchalska,Kaczmarek,
Kropotov2014;Pąchalska,Kropotov2019).
1.5.NEURONALNEPODSTAWYTOŻSAMOŚCI
LaureatNagrodyNoblawdziedziniefizjologiilubmedycyny9wroku1981RogerW.
Sperryuważał,żeświadomośćpowstajewwynikuaktywnościmózguidasięspro-
wadzićwyłączniedodziałalnościneuronalnej.Sądził,żeświadomośćiJastanowią
najwyższypoziomhierarchiineuronalnej(Sperry1984).Opracowałhierarchiczny
modeltożsamości,któregogłównymzałożeniembyłotwierdzenie,żesubiektywne
Japojawiasięnanajwyższympoziomieisprawujekontrolęnaddziałaniemmózgu.
Modeltenjesttakżenazywanymodelemhierarchiiniezagnieżdżonej(non-nested
hierarchy).Istotnewydajesięstwierdzenie,żeumysłiJajakojednośćłącząsię
znajwyższymiformamiprocesówpoznawczychiznajmłodszymifilogenetycznie
obszaramimózgu.Przykłademtegojestkoraprzedczołowa,którajestmłodszaniż
śródmózgowieiktóramawpływnaprocesyświadomości(por.teżPąchalska,Góral-
-Półrola,Brownetal.2015).
1.5.1.BadaniaFeinberganadneuronalnymipodstawami
własnegoJa
NeuronalnepodstawyJazostałynajpełniejzbadaneprzezToddaE.Feinberga(por.Fein-
berg,Keenan2005)uznawanegozamiędzynarodowyautorytetwdziedzinieneurobiolo-
gicznychpowiązańmiędzymózgiemiwłasnymJaorazzaojcabadańneurologicznych
nadtożsamościączłowieka(por.ryc.1.11).
9NagrodaNoblawdziedziniefizjologiilubmedycynywroku1981zostałapodzielona;połowęprzy-
znanoRogerowiW.Sperry’emunzaodkryciadotyczącespecjalizacjifunkcjonalnejpółkulmózgowych”,drugą
połowę-wspólnieDavidowiH.Hubelai’owiiTorstenowiN.Wieselowinzaodkryciadotycząceprzetwarzania
informacjiwukładziewzrokowym”.
