Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp(pisanydoprzyjaciół)
rięAktora-Sieci(Actor-NetworkTeory,wskrócieANT
27
,B.Latour,M.Cal-
lon,J.Law,A.Mol),teorięasamblaży
28
(G.Deleuze,M.DeLanda),(kry-
tyczne)studianadzwierzętami(D.Haraway)orazrealizmspekulatywny
29
(Q.Meillassoux,G.Harman,L.R.Bryant).Dlaniektórychtranshumanizm
jestposthumanizmem,byważefilozofiaantyhumanistycznaipoststruktura-
lizmuznawanesązaposthumanistyczne
30
.Zaposthumanistyczneuważane
sątakżenurtyekokrytyki
31
,awyjątkowąpozycjęczłowiekapodważająnurty
ekologiigłębokiej.Równieżwobrębietychnurtówwidocznesąróżnice:dla
jednychkluczowejestżycie(każdeżycie,nietylkotoDrozumne”,prowadzo-
neprzezludzi)orazrelacjemiędzyludźmiizwierzętami;innepodejściakon-
centrująsięnaprzemianachzwiązanychzkonsekwencjamiwprowadzania
nowychtechnologii.Sątacy,którzyuważają,żeistniejątylkorzeczy(Object-
-OrientedOntology,wskrócie:OOO),itacy,którzyuważają,żepodstawowe
sąrelacje(ANT,realizmsprawczy).
Niewszystkiestanowiskasądlamnierównieprzydatne,bypokazaćpro-
blemypedagogikiantropocentrycznej.Rozpocznęodwskazaniatych,zktó-
rychzamierzamczerpaćnajmniej.
istEducation,DJournalofCurriculumTeorizing”2014,30(2),s.39-55.Zob.także:Fe-
ministycznenowematerializmy.Usytuowanekartografie,O.Cielemęcka,M.Rogowska-
-Stangret(red.),przeł.O.Cielemęckaiin.,e-naukowiec,Lublin2018;Nowymaterializm.
Wywiadyikartografie,R.Dolphijn,I.vanderTuin(red.),przeł.J.Czajkaiin.,Funda-
cjaMachinaMyśli,Gdańsk–Poznań–Warszawa2018;Pohumanizmie.Odtechnokryty-
kidoanimalstudies,Z.Ładyga,J.Włodarczyk(red.),WydawnictwoNaukoweKatedra,
Gdańsk2015;M.Bakke,Bio-transfiguracje.Sztukaiestetykaposthumanizmu,Wydaw-
nictwoNaukoweUAM,Poznań2012.
27
B.Latour,Splatającnanowoto,cospołeczne.Wprowadzeniedoteoriiaktora-sieci,przeł.
A.Derra,K.Abriszewski,Universitas,Kraków2010;Complexities.SocialStudiesof
KnowledgePractices,dz.cyt.
28
M.DeLanda,ANewPhilosophyofSociety:AssemblageTeoryandSocialComplexity,Con-
tinuum,London–NewYork2006.
29
I.Bogost,AlienPhenomenology)orWhatit’sLiketobeaTing,UniversityofMinnesota
Press,Minneapolis–London2012;L.R.Bryant,TeDemocracyofObjects,Universityof
MichiganLibrary,AnnArbor2011;G.Harman,Object-OrientedOntology:ANewTe-
oryofEverything,PenguinBooks,[b.m.w.]2018.
30
Zob.DForumOświatowe”2008,20,numerspecjalny:Studiazposthumanistycznejfilozo-
fiipodmiotu,M.Kruszelnicki,W.Kruszelnicki(red.).
31
Zob.J.Fiedorczuk,Cyborgwogrodzie.Wprowadzeniedoekokrytyki,WydawnictwoNa-
ukoweKatedra,Gdańsk2015;DTekstyDrugie.Teorialiteratury,krytyka,interpreta-
cja”2018,2.
22
