Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
1.Dysleksjanatlezaburzeńneurorozwojowych
Obejmowałyonerozprzestrzenieniesiępowszechnejumiejętnościczytaniaipi-
sania,rozszerzenieobszarudziałańlekarzyorazrosnącezapotrzebowanienaprzetwa-
rzanieinformacjijęzykowychwcodziennymżyciu.Nakolejnymetapie-wlatach60.
i70.XXw.-dostrzeganieproblemudysleksjisplotłosięzezmieniającymisięrolami
płciowymi,ekspansjąspołeczeństwaobywatelskiegoorazpojawieniemsiętendencji
społecznychdostawaniasięDprofesjonalnymrodzicem”(Elliott,Grigorenko2014).
Abyuzyskaćpolitycznecelewtymobszarze,doniesieniazezłożonychispe-
cjalistycznychbadańnaddysleksjąwzakresiepodawanymdosferypublicznej
zkoniecznościuproszczonotak,abyzjawiskomożnabyłozrozumiećipromować
wróżnychkontekstach.Takaredukcja,przybrakuprecyzyjnejiuniwersalnejdefi-
nicji,doprowadziłaterminDdysleksja”dozarzutówoupolitycznienieinadmierną
konceptualnąprostotę(Elliott,Grigorenko2014).
103040Historycznedefinicjedysleksji
Historycznienajstarszedefinicje-Morganaz1986r.iHinshelwoodaz1895r.
-zakładająbiologiczne,neurologicznepodłożedysleksji.Hinshelwoodpisze,że
wśródjejwieluodmianjednymzprzypadkówjestniezdolnośćdorozpoznawania
pojedynczychliter.Twierdzion,żelezjazjednejstronymózgu,najczęściejzlewej,
możecałkowicieunicestwićwzrokowąpamięćwyrazówisprawić,iżjednostkaich
niewidzi(jestword-blind).
Morgan,opisującwcześniejwspomnianysłynnyprzypadekPercy’egoF.,wspomina,
żejegopamięćwzrokowawyrazówbyłauszkodzonalubbyłonwręczjejpozbawio-
ny.DPrzypadektenjestewidentniewrodzonyispowodowanynajprawdopodobniej
poprzeznieprawidłowy(defectiv)rozwójtegoregionumózgu,uszkodzeniektórego
udorosłychtworzypraktycznietesamesymptomy-czylilewegogyrusangularis”
(Pennington1999,s.234).
Dziśniemożemyprzyjąćtejdefinicjidysleksji,ponieważzakładała,że:
1.Lokalizacjamózgowafunkcjipsychicznychjesttakasamaudzieciidorosłych.
2.Lokalizacjatajestwrodzona(sugerujetohipotezęwrodzonegomechanizmu
mózgowegoopanowywaniaczytania,cojestkulturowymartefaktem).
3.Istniejemałaplastycznośćmózgu,któraumożliwiałabykompensacjęwczesnych
lezji(Pennington1999).
Współczesnawiedzapokazuje,żepowyższezałożeniasąbłędnewstosunku
dorozwojumowy,awięcmożnasądzić,żezdużymprawdopodobieństwemtakże
wstosunkudokomunikacjipisemnej.
KolejnaważnadefinicjazostałasformułowananakongresieŚwiatowejFederacji
Neurologów(WorldFederationofNeurology)wDallasw1968r.Byłaonanajczęściej
