Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
I.Pojęcia,struktury,znaczenia:nudabardziejhumanistycznie
poczuciespowolnieniaupływuczasu,coztalentemująłLeopoldStaff(1903/2010)
3
wWahadleztomuDzieńduszy,wktórymto:
Czassiwysennąmelodiąspowiada
Naśmierćswojeprzewlekłe,nudnemonotonie(Staff,2010,s.41).
MocniejwyraziłtoFriedrichNietzsche(1882/2008)wwierszuRimusremedium.
Czyli:JakpocieszająsięchorzypoeciwłączonymdoDodatku.PieśniKsięciaLekko-
duchadoRadosnejwiedzy:
Zusttwoichpłyną,
Kapiągodzinywkropelpowolności,
Oczasie,wiedźmo,coociekaszśliną,
Daremniecaływstrętmójkrzyczywmdłości[...](Nietzsche,2008,s.297).
Wartozapamiętaćcharakterystyczneskojarzenieprzewlekającegosięczasuze
wstrętemimdłościami.Wspomniałemjuż,żeprzeżywanienudymawielecech
wspólnych,coprowadzidowniosku,żeklasyfikacjeopartenakryteriach,powiedzmy,
okolicznościzewnętrznychmogąbyćmałowydajnei,mnożąctypynudy,niemówią
zbytdużoospecyficekażdegoznich.Natomiastpodziałwedługczasutrwania:na
nudękrótkotrwałą,sytuacyjną,oraznudędługotrwałą,dyspozycyjną(egzysten-
cjalną),przyjąłsięcałkiemdobrzeimasens,choćmoimzdaniemzbudowanyjestna
dosyćwysokimpoziomieogólności,awartozejśćniżej,badającwewnętrznąstruk-
turęnudy.Konkretnetypologienudyprzedstawiamwrozdzialeczwartymtejczęści.
Czymjestjednaknuda?Pozaprzewlekającymsięczasemtrzebawskazaćjakojej
właściwośćcharakterystycznąpewienrodzajograniczenia:znalezieniesięwwarun-
kach,któretrudnoopuścić,któreraczejtrzebaznosić,mimożesąnieciekawe(jak
uczestniczeniewnudnejlekcji,staniewkolejce,siedzeniewpracy).Długotrwałe,sto-
sunkowoprzewidywalne,powtarzającesiędoświadczenialubczynności,czyli–mono-
tonnarutyna–towyznacznikinudy.Wskrajnymprzypadkupowtarzaniepoczątkowo
całkiemprzyjemnychzachowań(np.jedzenieptasiegomleczka),oilebędziebardzo
częste(czylikiedyzjemysamijednegodniawiększośćdużegoopakowania)ioilenie
będzieurozmaiconeniczyminnym,możenasdoprowadzićdonudyspowodowanej
przesytem.Nadtowyznacznikiemnudyjestpoczuciebrakusensuwykonywanych
działań
4
,innymisłowy–silneprzekonanieopodejmowaniujałowegotrudu.Czę-
stotrudtakinarzuconoczłowiekowizzewnątrz,asenspracalborzeczywiściejest
znikomy,alboprzynajmniejniezostałmuzrozumialewytłumaczony.Nudabyłaby
więcszczególnąemocjąlub,jeśliutrzymywałabysiędługo,swoistymnastrojem.
Zjawiskonudymożnateżująćwterminachzróżnicowanejpodatności.Niektórym
mniejpotrzebadotego,byzacząćsięnudzić.Inni,nawetwdośćzdawałobysię
3Rokprzedukośnikiemwskazujedatępierwszegoukazaniasiędzieładrukiem,rokpoukośni-
kudatęwydania,zktóregokorzystałem.
4DobreujęcieteoretycznepoczuciasensuiznaczeniadająwpsychologiiHeine,ProulxiVohs
(2006).
