Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI
postawionegonamprzezżycie”.Niecodalejautorwyjaśnia,żechociażdla
naukinieistniejeżadneignorabimus,toniemożnannaiwniewierzyć,żeda
sięsprostaćwyzwaniomżyciowymtylkozapomocąumiejętnościmyślenia
pojęciowego”(ibidem).PodobnąintuicjęznajdujemytakżeuLudwigaWit-
tgensteina(1997,teza6.52),czytając:nCzujemy,żegdybynawetrozwiąza-
nowszelkiemożliwezagadnienianaukowe,tonaszeproblemyżyciowenie
zostałybyjeszczenawettknięte”.TakżePopperowskąteorięprawdy,zjej
licznymizapożyczeniamizsemantycznejkoncepcjiprawdyAlfredaTar-
skiego,możnaodczytaćjakosprzeciwwobecprzybieraniaprzeznaukow-
cówpostawyposiadaczyprawdy-tabowiemnieoddajesięwposiadanie
niczymrzecz,niemożnajejpochwycićirzeczowoobejrzeć.Niejesttak,
żedojściedoprawdyjestzgóryskazanenaniepowodzenie,awysiłekba-
dawczyjestsyzyfowąpracą.Konwencjebierzesięzadogmaty,coodsło-
niwszy,KarlR.Popperutrzymujeibronistanowiska,żeprawdaistnieje,
takjakistniejemostpoznawczydoobiektywnieistniejącejrzeczywisto-
ści.Achcącymprzekonaćsięotym,odjakdawnapokorawobeczagadek
rzeczywistościtowarzyszypragnieniupoznania,wartoprzypomniećsło-
waHeraklita:nChoćbyśwszystkieprzeszedłdrogi,niedotrzeszdogranic
duszy,takawniejgłębia”(DiogenesLaertios1984:520);wprzypisiedo
tegocytatuznajdujemydopowiedzenieżetakawniejgłębiaznaczy
dosłownie:takgłębokijestjejlogos.Jużwtymwzględzienaukaróżnisię
chociażbyodideologii,którawysuwaroszczeniedozupełności,zakłada-
jąc,żewjejramachmożliwejestrozumienieiwyjaśnianiewszystkiego.
Charakteryzującnaukęjakoswoistąantyideologię,należałobywskazaćna
takiejejcechy,jak:dbałośćoweryfikacjęikontrolęjejtwierdzeń;zaPop-
perem(1992,1999,2002):falsyfikowalnośćiantydogmatyzmrozumiany
jakoświadomośćistnieniaobszarówwrzeczywistościwymykającychsię
niedoskonałymmetodom,technikominarzędziombadanianaukowego.To
ograniczenienaukijestspowodowaneaspektowościądyscyplinszczegóło-
wych,którenietylkopoddająbadaniomwybranyfragmentrzeczywistości,
alerównieżczyniątowokreślonejperspektywie.Przypuśćmyjednak,że
wswoimdążeniudospecjalizacjinaukaosiągnęłaapogeumiotowszyst-
kiefragmentyrzeczywistości,wrazzewszelkimimożliwymipostaciami
manifestacjiżycia,zostałyujętejakoprzedmiotbadańwadekwatnejdys-
cyplinie,dysponującejnarzędziamipozwalającyminawszechstronne,na-
ukowepoznanietejżerzeczy.Nawetwtaknieprawdopodobnymprzypadku
naukaniemożerościćsobieprawadobyciajedynąiostatecznąinstancją
wiedzyoświecie.Pozostajebowiemcałyobszar,któregonaukaniemoże
zagarnąć,tj.wiedzypotocznej,irracjonalnej(wsensie:pozaracjonalnej)