Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ludzkiej...”(Gajda1999b:11).Wedługtzw.nowejnaukiprawdysięnie
odkrywa,leczkonstruujesięwiedzęwramachtekstowychgierjęzykowych.
Preferujesięflmetajęzykrefleksyjny”(zmetaforami,symbolami,paradoksa-
mi,ironią).Zacierająsięgranicenietylkomiędzydyskursamiposzczególnych
dyscyplin,aleimiędzydyskursemnaukowymanienaukowymi–potocznym,
artystycznym,publicystycznym,ideologicznymitd.(por.Gajda1999b:11-13).
Znaczącowzrosłarolazjawiskaintertekstualności.Wartezbadaniabyłoby,jak
tezjawiskaodbijająsięnaprzekładzie,aletozagadnieniemusiałobystaćsię
przedmiotemodrębnegostudium.
Wnikliwalekturapractranslatorycznychzlat1993-2004wpięciujęzykach,
pozwalastwierdzić,żezagadnieniemprzekładutekstównaukowych,huma-
nistycznychniezajmowanosięwsposóbcałościowy.Mimożeproblem
przekładutekstówspecjalistycznych(użytkowych,informacyjnych)zwanego
teżprzekładempragmatycznymjestmodnywśródtranslatoryków,tobadania
nadaldotyczągłównieterminów.
Rozwijającesiębadaniawramachtakichkierunkówjakjęzykoznawstwo
kognitywne(wwydaniuG.LakoffaiR.W.Langackera
2
),analizadyskursu,
czykoncepcjetranslatorycznetakiejakteoriaskoposu,protokołygłośnego
myślenia,teoriainterpretacyjna,teoriahermeneutycznawprzekładzienie
dotycząwsposóbbezpośredniprzedmiotumoichzainteresowań.
Wbadaniachnadtekstemśrodekciężkościprzesunąłsięnadyskurs,na
dynamicznycharaktertekstu,warunkijegopowstawania(tekstjakozdarzenie
komunikacyjne).Dlazagadnieńporuszanychwksiążce(poświęconejtylko
tłumaczeniupisemnemu)niematowiększegoznaczenia,ponieważtekst
traktowanyjestwniejmateriałowo,substancjalnie(zob.77in.,164).
Rozwinęłysięinnenowerodzajetłumaczenia,np.tłumaczenieśrodowis-
kowe(Tryuk2003,2004),przekładaudiowizualny(Tomaszkiewicz2006),
tłumaczeniawspomaganekomputerowo–CAT(wartozwrócićuwagę,że
przekładmaszynowyniepoczyniłspecjalnychpostępów),teletranslacja
(teletłumaczenie)(Pisarska,Tomaszkiewicz1998:66),czyliprzekładwspo-
maganytelekomunikacją,wktórymprzestajebyćważnyśrodekprzekazu,
istotnystajesiękomunikatijegotreść(m.in.przekładelektroniczny:
rozpoznawaniemowy,syntezamowy,przekładmowynamowę,automatyczny
przekładsłowamówionego,systemyTranslatelweFrancjiodroku1990,
aKDDTeleservewJaponiiod1968).Rozwójtelefoniipowodujewzrost
zapotrzebowanianausługitłumaczy.Zmieniłsię,udoskonaliłwarsztatpracy
tłumacza.Ogromnemożliwości,aleteżwielkiezagrożenia–m.in.upadek
2
Początkowonazwanezostałagramatykąprzestrzeni(spacegrammar).
8
