Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZĘŚĆI.PSYCHOLOGIAJAKONAUKA
oczłowiekuwypowiadalisięfilozofowie,częstoformułowalitezy
(lubhipotezy)dotycząceżyciapsychicznego(np.Tatarkiewicz,2021;
Ingarden,2017;Kotarbiński,1966).Psychologiawyrosłazfilozofii,
stądwartozarys(historii)filozofiiznać.Ponadtopoznaniefilo-
zofii,aprzedewszystkimlogiki,jestświetnąszkołąmyślenia.
Wartoznaćprzynajmniejniektóreodpowiedzinapytanianie-
pokojąceludzkośćodwieków,naprzykład,czyprzedmiotyfikcyj-
neistnieją,takjakistniejąidee,czymożeświatwidzianyjestjedynie
niedoskonałymodbiciemidei?Przykładowospórmiędzyrealizmem
aidealizmemdotyczyłtego,corealnieistnieje:rzeczyczyidee?Dalej,
jakajestrelacjamiędzyciałemaduszą(zresztą,wzależnościodwy-
znawanejreligii,różniepojmowaną),czyteż,wbardziejwspółczesnej
wersji–międzyciałemaumysłem(Dstary”problem:mind–body,
psyche–soma)?Jakistatusmająnormy,wtymnormymoralne,czy
totylkokonwencja,czymożeodzwierciedleniejakiegośobiektyw-
negoporządku?Spórmiędzyobiektywizmemasubiektywizmem
wkwestiiistnieniawartości–czywartościistniejąobiektywnieamy
jetylkorozpoznajemy,czyteżtomypowołujemyjedoistnieniana
mocynaszychaktówpoznawczych–madośćzasadniczeznaczenie
wpsychologiiwartości.Analogiczniejestzsensemżycia–czyżycie,
obiektywnierzeczbiorąc,masens,aczłowiekmożejedynietensens
odkryć,czyteżtoczłowieknadajeżyciusens.Wzależnościodtego,
jakiestanowiskowtejkwestiiprzyjmujepsycholog–świadomie
lubdomyślnie–możeinaczejprowadzićzarównobadania,jak
iporadnictwolubpsychoterapię.
Alesąiinne,niemniejważnepytania,naprzykład:czy(lub
wjakimstopniu)człowiekmawolnąwolę?Wjakisposóbpoznaje
światiktóraześcieżekpoznaniajestnajmniejzawodna:zmysły,ro-
zumczyuczuciaiintuicja?Cojestpierwsze–poznanieczyemocje?
Dużonasuwasiętychpytańiniezależnieodtego,żepotwierdzona
30