Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Budowaniespołeczeństwaobywatelskiegomożnauznaćzajedenzgłównych
celówzmianzapoczątkowanychw1989roku–zacoś,cowydajesięnaturalną
konsekwencjąwprowadzeniaustrojudemokratycznego.Wielokrotniezwracano
bowiemuwagę,żebezrozwiniętychstrukturwłaściwychspołeczeństwuobywa-
telskiemudemokracjamożeulecrozmaitympatologiom.Otwarciemożliwości
oddolnegoorganizowaniasięwPolscerzeczywiściezaowocowałoaktywnością
wieluosóbiśrodowisk.Liczbęstowarzyszeńspołecznychifundacjioceniasięna
około40tysięcy
1,istniejątakżeszkołyliderówczyanimatorówspołecznych,
atakżesąorganizowanekursyiszkolenia,któreprzygotowujądospołecznejak-
tywnościiuczązdobywanianiezbędnychśrodkówfinansowych.Choćwtrzecim
sektorze,podobniejakwinnychdziedzinach,pojawiająsiępewnenieprawidło-
wości,ogólnajegoocenawypadabardzodobrzeiświadczyozdolnościdosamo-
organizowaniasięprzynajmniejczęścinaszegospołeczeństwa.
Optymistycznyobraztrzeciegosektoraniepowinienjednakprzesłaniaćtego,
żewiększośćpolskiegospołeczeństwawtegotypudziałanianiejestzaangażowa-
na.Badacziznawcatejproblematyki,PiotrGliński(Gliński,Palska1997;Gliński
2005)mówiwzwiązkuztym,żespołeczeństwoobywatelskiewPolscemacha-
rakterenklawowy,jestskupionetylkowpewnychśrodowiskachizazwyczaj
skoncentrowanewokółtypowychproblemów,pozatymjednakobserwujesię
deficytpostawidziałańobywatelskich.DominującytypaktywnościPolakówma
charakterosobistej,zorientowanejnaprywatnecelezaradności;pojęciedobra
wspólnegoidziałaniananieskierowaneciąglenależądorzadkości.Imponująca
wzestawieniuztym,odczegozaczynaliśmy,czyliokresemtużpo1989roku
2,
liczbastowarzyszeńjestniewielkawporównaniuzinnymipaństwamidemokra-
tycznymi.Byćmożejeszczeważniejszejestto,żewobywatelskąaktywnośćjest
włączonychzaledwieokoło10%Polaków,chociażowielewięcejdeklarujepra-
gnieniepodjęciatakiejdziałalności
3.Odlatbadaczestwierdzająteż,żepoziom
1Podanaliczbamacharaktertylkoorientacyjny,szacunkiwypadająróżnie,zależnieodtego,
jakiekryteriasąprzyjmowane,jeślinp.uwzględniasiętakżepartiepolityczne,związkizawodowe,
związkiwyznaniowe,komitetyrodzicielskieitp.,toliczbawzrastanawetdo90tysięcy.Innąspra-
wąjeststopieńaktywnościorganizacji.StowarzyszenieKLON/JAWORpodajenp.,żetylkodwie
trzeciezarejestrowanychstowarzyszeńifundacjiprowadziaktywnądziałalność.
2Około90%stowarzyszeńifundacjipowstałoporoku1989.
3„Polacydeklarująnajniższąpartycypacjęobywatelskązewszystkich21uwzględnionychwba-
daniachESSnarodowości;jesteśmynakońcugrupypaństweuropejskichobardzoniskiejaktywności
społeczeństwa,doktórejoprócznasnależą:Grecja,PortugaliaiWęgry;znacznielepiejwypadają
