Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WSTĘP
współcześnie.Problempolegajednaknatym,iz
únawetdzisiejszerozumienie
poje
þcia,azatemicharakterucałejideiiinstytucji,pozostajewEuropie
sporne.Dziejesie
þtakprzedewszystkimnapłaszczyźnieprawnejdyskusji
teoretycznej.
Istniejepotrzebaprzybliz
úeniawtymmiejscu,zkoniecznościwsposób
zwie
þzły,istotykontrowersjiwokółnczystości”terminu.Wydajesie
þ,iz
úpod-
stawowaprzyczynaniezgodydotyczykwestiitreściobywatelstwa.Według
cze
þścibadaczyobywatelstwojeststanemabstrakcyjnymiobjawiasie
þpo
prostuwprzynalez
únościjednostkidodanegopaństwa,azatemwpodległości
konkretnejwładzypaństwowej.Pogla
þdtenhołdujetezie,iz
úogółprawiobo-
wia
þzkówczłowiekawpaństwieniestanowikwintesencjitreściobywatelstwa,
aleraczejjejdopełnienie.J.Jagielski
6
pisze,iz
únargumentemprzeciwko
wła
þczeniuprawiobowia
þzkówwramytreściobywatelstwajesttuzatembrak
prawczyobowia
þzków,którebyłybyobiektywniezwia
þzanewyła
þczniezoby-
watelstwem”,nawetbowiemprawapolitycznedotycza
þrówniez
úprzesłanek
innegorodzaju,zwłaszczawiekuczymiejscazamieszkania.Cze
þściejjednak
spotykasie
þodmiennepodejście,zgodniezktórymtowłaśnieprawaiobowia
þzki
uchodza
þzapodstawowa
þtreśćczywre
þczesencje
þobywatelstwa,przyczym
niekiedydyskusyjnypozostajefakt,któreznichodróz
úniaja
þwpraktyceoby-
watelaodcudzoziemca.
Ciekawajesttez
úinnapolemika,dotycza
þcastrictejurydycznejnatury
obywatelstwaiskupiaja
þcasie
þwokółpytania,czyobywatelstwostanowiprawny
stosunekła
þcza
þcyjednostke
þipaństwo,czytez
újestraczejstanemprawnym,
azatemstatusemjednostki,amoz
úelitylkojednymzjegokomponentów.
Wprzypadkuuznaniaobywatelstwazastosunekprawnymówimyodwóch
wzajemniewobecsiebieoddziałuja
þcychpodmiotachtejrelacji,maja
þczaśna
myślistatus,punktcie
þz
úkościprzenosimynapojmowanieobywatelstwajako
właściwościuprawniaja
þcejizobowia
þzuja
þcejjednostke
þdoczegośwpaństwie.
Autorksia
þz
úkiczerpałwskazówkizprzytoczonychdyskusji.Sta
þdtez
úpróba
określeniawspółczesnegoobliczaobywatelstwawsposóbsyntetycznyizwy-
raźnymwskazaniemnarole
þjednostkiwstosunkuwia
þz
úa
þcymja
þzpaństwem.
Obywatelstwo([participatory]citizenship,citoyenneté,Staatsbürgerschaft),
wśladzaJ.Habermasem
7
,uznaćmoz
únazatemzatrwała
þ
8
wie
þźła
þcza
þca
þ
6
J.Jagielski,Obywatelstwopolskie...,op.cit.,s.14.
7
J.Habermas,Obywatelstwoatoz
żsamośćnarodowa.Rozwaz
żanianadprzyszłościa
þEuropy,przeł.
B.Markiewicz,WydawnictwoInstytutuFilozofiiiSocjologiiPAN,Warszawa1993,s.12–13.Por.
H.Zie
þba-Załucka,ProblematykaobywatelstwaaprawaobywatelskiewkonstytucjiRzeczypospolitej
Polskiej,nKwartalnikPrawaPublicznego”2001,nr1,s.117.
8
Trwałośćobywatelstwa,zarównotemporalna,jakiprzestrzenna,niemajednakcharakteru
bezwzgle
þdnego,cooznacza,iz
úwszczególnychprzypadkachmoz
úenasta
þpićwygaśnie
þcie,zmiana,
zrzeczeniesie
þ,anawet(zwłaszczawpaństwachoniedemokratycznymsystemierza
þdów)pozbawienie
obywatelstwa.Zob.szerzejnaprzykładM.Banaś,A.Krzywonos,Prawodoobywatelstwa,
w:B.Banaszak,A.Preisner(red.),PrawaiwolnościobywatelskiewKonstytucjiRP,Wydawnictwo
C.H.Beck,Warszawa2002,s.160–161.
