Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
OdOświeceniadorewolucji
Historiazsekularyzowana
NotatkimarkizyduChâteletotwarciepodważająuniwersal-
nośćchrześcijańskąnarzeczświeckiejzasadyuniwersalności.
UwaganatematwzględnegoznaczeniaIzraelaprzeciwstawia
historięteologii.Historiajestwtymkomentarzudziedzinąnie-
zależnąodopatrznościowegoplanu.Jejznaczenieiład,jeśli
wogóleistnieją,niemogązostaćwyprowadzonezdramatu
upadkuiodkupienia.LudIzraelamożeodgrywaćwyjątkową
rolęwowejświętejopowieści,alewdziedzinie,którejstruktu-
rajestwyznaczanaprzezrozwójiupadekpotęgpolitycznych,
jegoznaczeniejestniewielkie.Tenelementnotatkiniebyłby
jednaksamwsobietakbardzorewolucyjny.Bossuetmógłby
nawetzgodzićsięzezdaniemmarkizywtejkwestii,podkreśla-
jąc,iżwłaśnieztegopowoduzająłsięIzraelemwnSuitedela
religion”,aniewczęścipoświęconejimperiom.Uwagamarkizy
nabieracharakterurewolucyjnegozewzględunajejsugestię,
iżhistoriaświęta-nteologia”-jestnieistotnaiżetohistorii
świeckiejprzysługujewyłączneprawookreślaniaznaczenia
ludziiwydarzeń.Ośrodekuniwersalnościzostajeprzeniesio-
nyzpoziomusacrumnapoziomprofanumizmianataniesie
zasobącałkowiteodwrócenieról:procestworzeniahistoriinie
będziejużwprzyszłościpodporządkowanyduchowemudra-
matowiludzkości,aletochrześcijaństwobędziepostrzegane
jakowydarzeniehistoryczne.Naskutektejzmianyperspekty-
wyinterpretacjiznikadualizmhistoriiświętejiświeckiej.Hi-
storiaświeckapozostajeświeckatylkodoczasu,gdyhistoria
świętastanowiostatecznąramęodniesienia.Kiedytakipunkt
widzeniazostajeporzucony,obaterodzajehistoriiłącząsięze
sobąnapoziomiehistoriizsekularyzowanej.Przezsekularyzację
rozumiemypostawę,zgodniezktórąhistoria,wtymfenomen
religiichrześcijańskiej,jestpostrzeganajakociągdoczesnych
(innerworldly]wydarzeńdotyczącychludzi,choćrównocześnie
utrzymanazostajechrześcijańskawiarawuniwersalny,celowy
porządekhistoriiludzkości.
s.33inast.natematEnneadorazs.288-289natematnieobecnościinnego
niżteologicznepodejściadoproblemuuniwersalnejhistoriiprzedXVIII
wiekiem.