Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10|Wprowadzenie.Podstawowepojęciaizałożenia
wania23(imitacji,reprodukcji,powtarzaniagatunków,motywów,postaci
istylów,zapożyczeń,repetycji,mimesis)przezautoraznanychrozwiązań24,
oryginałów,pierwowzorów.Kulturapostmodernistyczna-jakopluralistyczna
-uznajerównoprawnośćwytworówpiśmiennictwa,niestosująckryteriów
wartościujących25.ZdaniemBożenyTokarz-
Zachowaniuciągłościwzakresieliteratury,kultury[ś],służypowtórzeniejako
kategoriaartystycznaipsychologiczna26.
JorgeLuisBorgesnazywałtonzabawąprzeinaczaniemcudzychhistorii”,sam
zresztą-podobniejakUmbertoEco-stosowałtezabiegi,czylipomysłyfor-
malneiintertekstualnegry.WFikcjachBorgesnapisał:
NiejestempierwszymautoremopowiadaniaBibliotekaBabel;ciekawijegohisto-
riiiprehistoriimogązajrzećnapewnąstronicę59.numerumiesięcznikanSur”,na
którejwidniejątakróżnorodnenazwiska,jakLeucypiLassowtz,LewisCarroll
iArystoteles27.
Ecowspółczesnośćokreślajakonepokępowtórzeń”itozarównotychmaso-
wych,jakiwysokoartystycznych28,sztukęnpowtarzalną”,określającteżmia-
nemseryjności,zwłaszczawidocznejwmassmediach.Seriewedługniego
oznaczałypowtarzaniautartychschematównarracyjnych.Jegozdaniem,
zpowtarzalnościwyłaniasięniekiedyniepowtarzalność29.Bliskietejkategorii
sąliterackienseriale”,czylipowieściwodcinkach,zarównowwersjielektro-
nicznej(pisanenazamówienie,czytelnicymająwpływnakształtowaniefabu-
ły),jakiwprasietradycyjnej-przypominająceklasykępowieściową30.
Żyjemywczasachsimulacrum,kopiikopii,częstowięcdotarciedoorygi-
nałujestniemożliwe.Zdaniemfrancuskiegosocjologaifilozofakultury-Jeana
Baudrillarda-jednostkaskazanajestnaseryjnepowielanie,reprodukowanie
dzieł,procesklonowania.Klon,symulakr-wedługniego-njestjedynielu-
streminnego,identycznegoprzedmiotu,następującegoponimwserii”31.
Wśródwskazanychprzezeńporządkówsymulakrów,zpunktuwidzeniaroz-
ważańpodjętychwpracy,najbardziejinteresującesąporządkinaturalne,na-
turalistyczne,opartenaobrazie,naśladownictwieipodrabianiu.
23I.Kantzamiastnaśladownictwadziełtwórcysłużącegozaprzykładpreferowałtzw.nkon-
tynuacjępostępowania”(Krytykawładzysądzenia,przeł.J.Gałecki,Warszawa1986).
24Zob.:J.Sławiński,Postmodernizm,[w:]Słownikterminówliterackich,red.J.Sławiński,wyd.3,
Wrocław1998,s.413-414.
25Por.:L.Stetkiewicz,Kulturowiwszystkożercysięgająpoksiążkę,Toruń2011.
26Przedstawianie,powtarzanie,mówienie,[w:]Ponowoczesnośćatożsamość,red.B.Tokarz,
St.Piskor,Katowice1997,s.75.
27Przekładzbiorowy,Warszawa1972,s.9.
28Innowacjaipowtórzenie:pomiędzymodernistycznąipostmodernistycznąestetyką,przeł.
T.Rutkowska,nPrzekazyiOpinie”1990,z.1-2,s.12-36.
29Podrugiejstronielustraiinneeseje,przeł.J.Wajs,Warszawa2012.
30Zob.:M.I.Niemczyńska,Wielkipowrótpowieściwodcinkach,nGazetaWyborcza”2012,nr
239,s.29.
31Symulakryisymulacja,przeł.S.Królak,Warszawa2005,s.123.
