Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ływaniaśrodowiska”(Przetacznik-Gierowska,Tyszkowa2000,s.95).Spo-
łeczneśrodowiskorozwojupostrzeganejestjakoukładczterechzależnych
odsiebiepodsystemów,kolejnozawierającychsięwsobie.Itak,mikrosys-
temjestnajbliższyjednostce,jednostkaaktywniewnimdziała,odgrywa
rolespołeczne,wchodziwinterakcjezinnymiosobami.Należądoniego
takiesiedliska,jaknp.dom,szkoła,gruparówieśnicza.Kolejnymkręgiem
jestmezosystemobejmującyrelacjepomiędzydwomalubwięcejsiedliska-
mi.Egzosystemnatomiastzawierarównieżsiedliska,wktórychczłowiek
aktywnienieuczestniczy,leczto,cosięwnichdzieje,wpływalubpozostaje
podwpływemsiedlisk,wktórychjednostkaaktywniedziała.Ostatni,naj-
szerszyjestmakrosystem,ujmowanyjakocałośćtreściiformsystemówniż-
szegorzędu,istniejącywramachokreślonejkulturyłączniezleżącymujej
podstawsystememwartości(Brzezińska2000,s.188).Wujęciuekologicz-
nymrozwójjednostkiprzejawiasięw„(…)podejmowaniunowychról
izajmowaniunowychpozycjiwnowychkręgachśrodowiska,wposzerza-
niusięiróżnicowaniuśrodowiskajednostkiiwzbogacaniusięzwiązków,
wjakieonaznimwchodzi”(Przetacznik-Gierowska,Tyszkowa2000,s.95).
Psychologiaekologicznareprezentujestanowisko,wktórymjednostka
iśrodowisko,jakosystemyodsiebiezależne,wywierająnasiebiewpływ
kształcący.Człowiekwtejkoncepcjirozwijasię,asymilującwtrakciewłas-
nejaktywnościoddziaływaniaśrodowiska,ipoprzezakomodację,czyli
zmianywaktywności,wywołujezmianywsamymsobie(dokonujesięto
wzgodziezkierunkiemoddziaływańśrodowiskaiwcześniejukształtowa-
nymistrukturamiaktywnościjednostki).Tezmianymodyfikująrelacjejed-
nostkiześrodowiskiemisystem,jakirazemtworzą,corodzinowewarunki
dopojawieniasiękolejnychzmianrozwojowych(Przetacznik-Gierowska,
Tyszkowa2000,s.95;Brzezińska2000,s.187-188).
Strukturyzowanieirestrukturyzowanieindywidualnychdoświad-
czeńpoprzezwłasnąaktywnośćjednostkiwujęciuTyszkowej
Ostatnimomawianymprzezemniepodejściemjestkoncepcja,wmyśl
którejrozwójpsychicznyczłowiekadokonujesiępoprzezjegowłasnąak-
tywność.Tyszkowa,reprezentującatopodejście,rozpatrujerozwójwaspek-
ciezdobywaniaiorganizowaniadoświadczeniaindywidualnego.Doświad-
czenietraktujejako„(…)podstawowymateriałrozwojugromadzony
wtokucałegożyciaiaktywnościjednostkiwświecie”(Tyszkowa1988,
s.47-48).Wedługautorkinacałokształtdoświadczeniaczłowiekaskładają
siętrzyjegorodzaje:doświadczeniegatunkowe,indywidualne(wynoszone
zwłasnychdziałań,przeżyć,zdarzeńisytuacji,wktórychuczestniczy)oraz
doświadczeniespołeczne.Dwaostatniejednostkazdobywawtokuwłasnej
20
