Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nych,zawodowych,sąsiedzkich,rówieśniczych,towarzyskich),przynależ-
nośćdowspólnotczyspołecznościorazpodleganiewpływowiinstytucji
społecznych.Siećzwiązkówspołecznychjednostkijestwięcbogataizwięk-
szasięwrazzjejwzrostemirozwojem.Jednostkaodgrywawtymsamym
czasiewieleróżnychrólspołecznych,wchodziwróżnorodnekontakty
zinnymiosobamiitowłaśniekonstytuujejejżyciowąprzestrzeńspołeczną.
JakzaznaczaWygotski(2002,s.78-79),najistotniejszymmomentemprzy
rozpoznawaniudynamikirozwojuczłowiekajestzrozumieniestosunków
łączącychgozjegootoczeniemspołecznym.Sąonewyjątkowe,niepowta-
rzalneispecyficznedlakażdegookresurozwojowegoczłowiekaizostały
przezbadaczanazwanespołecznąsytuacjąrozwoju,którajestzawszepunk-
temwyjściazmianrozwojowychzachodzącychwdanymwiekui„całkowi-
cieokreśla(…)formyidrogę,podczasktórychosobowośćdzieckanabywa
nowychwłaściwości,czerpiącjezespołecznejrzeczywistościjakogłównego
źródłarozwoju,drogęprzekształcaniawindywidualnetego,cospołeczne”
(Wygotski2002,s.78).Jakoprzedstawicielkonstruktywizmuspołecznego
Wygotskipodkreślałaktywnąrolędzieckawgromadzeniuwiedzyiosiąga-
niusprawnościwrozwiązywaniuproblemów,alezaznaczałrównież,iż
uczeniesięstajesięoptymalnetylkowewspółpracyzinnymiludźmi,
wkontekściewspólniepodejmowanychprzedsięwzięć(Schaffer2007,
s.225).Towłaśniedorosły,jakoosobabardziejkompetentna,tworzyze-
wnętrznykontekstrozwojudziecka,stającsięniejakomediatorempomiędzy
nimiotoczeniemfizyczno-społecznym.
Dorosłymożeingerowaćwrozwójdzieckazapomocąkilkurodzajów
oddziaływań.Popierwszemożetworzyćmuprzestrzeńdodziałania.Jego
aktywnośćsprowadzasiętuwyłączniedotworzeniadzieckuoptymalnego
kontekstudziałaniapoprzeznp.organizacjęczasu,przestrzeni,dostarczenie
odpowiednichprzedmiotów.Matonacelujedyniepodtrzymanietoczącego
sięprocesuzmianrozwojowych.Podrugiedorosłymożepodejmowaćdzia-
łaniaprzyspieszająceiułatwiającezmianyrozwojowe.Celemtakichoddzia-
ływańjestmodyfikacjatempadokonywaniasięzmianrozwojowych,którą
możnaosiągnąćpoprzezwspieranieaktywnościpodjętejprzezdziecko.
Przykłademmożetubyćdostarczanienowychinformacjiułatwiających
dzieckurozwiązaniezadania,organizowaniedodatkowychzajęćpomagają-
cychmuwnabywaniunowychumiejętności,odpowiedniozaplanowany
dzieńlubtydzieńaktywnościuwzględniającypotrzebyizainteresowania
dziecka,dostarczaniewsparciaemocjonalnegoniwelującegonapięcieitym
samympoprawiającegokoncentracjęnarozwiązywanymproblemie.Trzeci
rodzajoddziaływańdorosłegomożeprzynosićzmianętokurozwojudziec-
kapoprzezzwrotkierunkujegodotychczasowegodziałaniaiprzekształca-
niagowinne,zorganizowanewedługnowychzasad.Tegorodzajuoddzia-
29
