Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wojnajakoinstytucjaprawa
37
NaforumLigiNarodówpadałykolejnepropozycje,którychcelembyłowyelimi-
nowaniewojnyagresywnejzestosunkówmiędzynarodowych.ZgromadzenieLN
wrezolucjiz25września1925r.uznało,żewojnaofensywnapowinnabyćuznana
zanmiędzynarodowązbrodnię”.JednakpierwszakomisjaZgromadzeniaLN
139
wswoimraporciestwierdziła,żewspomnianarezolucjaniejestodzwierciedleniem
prawapozytywnego.Zkolei24września1927r.zinicjatywyPolskiZgromadze-
140
nieLNjednogłośnieprzyjęłorezolucjęzakazującąwojenagresywnych,uznającą
jezazbrodnięmiędzynarodowąiniedopuszczalnyśrodekrozstrzyganiasporów
międzynarodowych.Rezolucjata(jakipoprzedniaz1925r.)niebyłajednak
141
prawniewiążąca(choćniektórzydoszukująsięwniejprawnegozobowiązania
członkówLigi).Miałaonajedyniepewneznaczeniemoralneiedukacyjne,jak
142
stwierdziłjejprojektodawca,ministerpełnomocnyRPprzyLidzeNarodów-Fran-
ciszekSokal.Ponadto,obierezolucjeniemiałynaceluwyjściapozaramyPaktu,
143
awięcniewprowadzałynowegoograniczenia,jeślichodzioużyciesiłyzbrojnej.
144
Największeznaczeniewśróddokumentówokresumiędzywojennego,oprócz
PaktuLigiNarodów,miałTraktatogólnyowyrzeczeniusięwojny,czyliPakt
Brianda-Kelloggaz27sierpnia1928r.(wszedłwżycie24lipca1929r.).Inicja-
145
tywazawarciategopaktunależaładofrancuskiegoministrasprawzagranicznych
AristidaBrianda,który6kwietnia1927r.,w10.rocznicęprzystąpieniaUSAdo
Iwojnyświatowej,zaproponowałStanomZjednoczonympodpisaniewzajemnego
zobowiązania,zgodniezktórymobiestronynwyjęłybywojnęspodprawa”.Na
146
tępropozycjęamerykańskisekretarzstanu-FrankBillingsKelloggzaproponował
zawarcietraktatu,obejmującegowszystkienajważniejszepaństwaświata,comiało
wwiększymstopniuprzyczynićsiędobudowypokojuniżdwustronnaumowa.
Francjazareagowałapozytywnie,choćpoczątkowobardziejjejzależałonadwu-
stronnychgwarancjach.Donegocjacjitekstutraktatuwłączonowięcinnepaństwa
-WielkąBrytanię,Niemcy,Włochy,Japonię.
Wwynegocjowanympakciepotępionowojnęjakośrodekzałatwianiasporów
międzynarodowychorazwyrzeczonosięwojnyjakonarzędziapolitykinarodowej.
147
Wydawałobysięwięc,żePaktBrianda-KelloggaidzieowieledalejniżPaktLigi
Narodów.Trzebajednakzwrócićuwagęnawielejegoniedoskonałości.
139
Zob.I.Brownlie,International...,op.cit.,s.71.
140
Zob.H.Wehberg,TheOutlawry...,op.cit.,s.41-42.
141
LNOJ1927,s.22.
142
I.Brownlie,International...,op.cit.,s.72.
143
Ibidem.
144
Ibidem,s.73;H.Dembiński,Wojna...,op.cit.,s.74.
145
DzU1929,nr63,poz.489.
146
WięcejnatematgenezyPaktuBrianda-Kellogga,zob.H.Korczyk,Traktatogólnyowyrze-
czeniusięwojny(PaktBrianda-Kelloga).Geneza,zawarcie,recepcja,działanie,Wydawnictwo
FundacjinHistoriaproFuturo”,Warszawa1993,s.5in.
147
Artykuł1.
