Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
RozdziałI.Odpowiedzialnośćpodmiotówzbiorowychjakowyzwanie...
doczynienia.Pierwotnegoźródłaniepowodzeńmożnazatemposzukiwać
jużwsamejkoniecznościprowadzeniaustaleńprzyczynowychwwarunkach
rozciągniętychwczasieprocesów,złożonychztrudnychdouchwycenia
iwyizolowaniawkładówozmiennejwartościkauzalnej,któreokazująsię
nietylkonierównoczesne,lecztakżenierównorzędnepodwzględemosta-
tecznegozaważenianawystąpieniuskutku.Nietrzebazaśdowodzićdyle-
matów,przedktórymistajeprawokarnewobszarachtakichjakdecyzje
organówkolegialnych,oddziaływanienaśrodowiskonaturalneczyszerzej
wszelkieprzypadkikumulatywnej,wielokrotnej(mehrfache-jakjąokreśla
I.Puppe)przyczynowości107.Nieoznaczato,żeprzeszkodywefektywnym
wykorzystaniuinstrumentówkarnoprawnychzachodząjedynienapłasz-
czyźnieprzyczynowościiprzypisania,lecz,żewypracowanedotejpory
iznanekryterianiezapewniająsatysfakcjonującychrozwiązań,również
zpowoduwspomnianychkomplikacjitejpłaszczyznydotyczących.Tym
bardziejuwagakierujesięzatemkupostulatomzerwaniazespetryfikowa-
nymiformułamiizastąpieniaichnowympodejściem,uwzględniającym
wznaczniewiększymstopniuaspektyorganizacyjneikolektywne.Tym
samymmożnajakG.Heineuzasadniaćkoniecznośćwprowadzeniaosob-
negoprawakarnegopodmiotówzbiorowychnutratąsystemowejracjonal-
ności”przezdotychczasoweregulacjetejdziedzinywzderzeniuztechno-
logicznymikolektywnymiprocesami,tj.układamiznamiennymibrakiem
dającejsięsprecyzowaćwaspekcieczasowym,miejscowym,personalnym
iprzedmiotowymsytuacjiodpowiedzialności,gdziefinalnenaruszenienie
jestefektemkonkretnejbłędnejdecyzji,alejakiegośichłańcucha-narasta-
jącegowczasiedeficytuwświadomościryzykaijegoprzeciwdziałaniu.
nWówczasindywidualistyczneprawokarnenapotykaswojegranice.Wnim
bowiemprzesłankiodpowiedzialnościdopasowanesąpunktpopunkciedo
określonejsytuacjiosobistejdecyzji.Wtymstopniu,wjakimkonkretna
107Zob.m.in.I.Puppe,DerErfolgundseinekausaleErklärung,nZeitschriftfürdiegesamte
Strafrechtswissenschaft”1980/4,s.876in,I.Puppe,Das„Gremienproblem“,dieKausalitätund
dieLogik,nZeitschriftfürInternationaleStrafrechtsdogmatik”2018/2,s.57in.;codoproblemów
zprzyczynowościąiprzypisaniemwystępującychwramachnp.odpowiedzialnościzaprodukt
niebezpieczny(łączniezproblematykąodpowiedzialnościczłonkóworganówkolegialnych)-
J.Taschke,ZurEntwicklungderVerfolgungvonWirtschaftsstrafsacheninderBundesrepublikDeu-
tschland–BemerkungenausderPraxis,nNeueZeitschriftfürWirtschafts-,Steuer-,undUnterneh-
mensstrafrecht”2012,s.9in.,ogranicachtradycyjnejprzypisywalnościwukładachkolektywnych
wkorporacjachpor.teżK.Krämer,Individuelle...,s.270in.,iY.Kim,Individuelleundkollektive
Zurechnung,Basel2007,s.13in.
