Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dopierow1972rokuAncelKeysnadałjejnazwęnwskaźnikmasyciała”(bodymass
index-BMI),któraobowiązujedodzisiaj.
Dziękiprzeprowadzonymdalszymbadaniomiobserwacjomklinicznymjuż
w1901rokutowarzystwaubezpieczeniowezaczęływykorzystywaćwswoichofertach
handlowychudokumentowanedowodynaukowemówiące,iżnadmiernyrozrosttkanki
tłuszczowej,zwłaszczawobrębiebrzucha,wiążesięzezwiększonąchorobowością
iśmiertelnością,awzwiązkuztymzkrótsząprzewidywalnądługościążyciaczłowieka.
WXIXwiekuotyłośćszacowanonapoziomie8-18%.WiekXXprzyniósłszybki
postęptechnikstosowanychdopomiaruidystrybucjitkankitłuszczowej,jakrównież
wiedzynatematzłożonychzależnościpomiędzynadmiaremtkankitłuszczowejworga-
nizmiearyzykiemrozwojuwielupowikłańsomatycznych.Wartapodkreśleniajestpraca
francuskiegolekarzaJeanaVague,któryw1947roku,zwracającuwagęnadystrybucję
tkankitłuszczowejworganizmie,porazpierwszyopisałdwatypyotyłości-typunjabłko”
(jakosymbolotyłościandroidalnej,brzusznej,centralnejlubwisceralnej)oraztypu
ngruszka”(jakosymbolotyłościgynoidalnejlubpośladkowo-udowej).Vaguepotwier-
dziłwyraźnąodmiennośćmetabolicznątkankitłuszczowejoróżnymumiejscowieniu
worganizmieijejzróżnicowanywpływnazwiększenieryzykasercowo-naczyniowego
orazinnechorobytowarzysząceobutypomotyłości.WiekXXprzyniósłteżbadanianad
neurohormonalnąregulacjąłaknieniaihomeostaząenergetycznąorganizmu.Uważasię,
żejednymzkamienimilowychbyłoodkryciew1994rokuprzezZhangaiwspółpra-
cownikówleptyny-hormonusytościprodukowanegoprzezadipocytyiuczestniczącego
wdługoterminowejkontroliprzyjmowaniapokarmu.Odtegoczasutkankatłuszczowa
stałasięobiektemwnikliwychbadańiposzukiwańbiologicznieczynnychsubstancji
wydzielanychprzezadipocyty,asamątkankętłuszczowąuznanozaaktywnynarząd
endokrynny,anietylkomagazynenergetyczny.W1997rokuWHOogłosiłaglobalną
epidemięotyłości.NatomiastwXXIwiekuSjöstromiwspółpracownicywykazalikorzyści
płynącezchirurgiibariatrycznejwleczeniuotyłości.
Postępwzakresiezrozumieniaotyłościjakozaburzeniaprzemianyenergetycznej
następujebardzopowoli.Potrzebęnaukowychbadańnadotyłościąnaszersząskalę
zrodziłydopieroprzemianyspołeczneicywilizacyjnenaszychczasów.Podejmowanie
masowoprzezkobietypracyzawodowej,zasadniczezmianywsposobieubieraniasięoraz
rozpowszechnieniesportutoczynniki,którewpłynęłynazmianęstosunkudonadwagi
iotyłości.Międzyinnymitooneprzyczyniłysiędouznaniaszczupłejsylwetkizaidealną
dlakobietimężczyzn.Kolorowaprasa,filmitelewizja,nabardzowielkąskalę,rozpo-
wszechniłytenideał.
Wostatnimdziesięcioleciupoznanowielebiologicznych,fizjologicznychiklinicz-
nychfaktówdotyczącychsposobupowstawania,utrzymywaniasięileczeniaotyłości.
Wiadomo,żewprzypadkutejchorobymożnawykazaćwielezaburzeńfizjologicz-
nych,metabolicznychiklinicznych.Mogąonestanowićpodstawędoopracowania
planuleczenia.Szczególniezwiększyłasięliczbainformacjiogenetycznych,konstytu-
cjonalnychiśrodowiskowychuwarunkowaniachotyłościuludzi.Liczneicorazlepsze
metodologiczniesąbadaniadotyczącepierwotnychiwtórnychzmianwwydzielaniu
12
1.Definicja,epidemiologiaidiagnostykachorobyotyłościowej
