Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziedzictwoimperialneipamięcipodzielonejEuropy|35
else).ThecentralproblemwithprevalentvisionsofEuropeisthattheytendtodenigrateall
particularismasanaffronttoitspost-nationalvisionofpolitics.Europeanidentitypolitics
operateswithahighlyculturalbiasinwhichculture(suchasJewishcontributionstoEurope)is
celebratedattheexpenseoftheexperienceandmemoriesofthosewhobelongtoit.[…]This
triestoobliteratethepoliticalmemoryofEuropeandreplaceitwithatamedculturalapproach
asifdividedpoliticalmemorieswouldunderminetheunificationoftheEuropeanprocessof
integration,whichis,ofcourse,possible.However,moreisatstakehere36.
Cóżjesttutajstawką?ProblemnieuznaniaróżnychhistorycznychpamięcinnowejEu-
ropy”przywołujeszerszejeszczezagadnieniestałegonapięciaidialogupomiędzytym,
copartykularne,itym,couniwersalne(aprzynajmniejuznawanezauniwersalneprzez
nzachodnioeuropejskich”spadkobiercówImmanuelaKanta).JakprzestrzegaN.Sznaider,
ścigającmarzenieoponadczasowejracjonalności,takinuniwersalizm”negujeniekiedykul-
turowąodrębnośćizwiązanąznią,odrębnątakżegodność:nThisdreamcanalsoturninto
nightmare”
.Możnadodać,żeobokdziedzictwaI.KantawartobyłobywpołączonejEuropie
ndowartościować”niecomyślJohannaGottfriedaHerdera.Możetopomagałobyunikać
niebezpiecznejperspektywy,przedktórąostrzegaN.Sznaider?UrodzonywMohrungen
wPrusachWschodnich(dziśtopolskiMorąg)irozpoczynającyswojąkarieręintelektualną
wRydze,J.G.Herderzeswojąnienasyconąciekawościąirównocześnieszacunkiemdla
tego,coposzczególne–partykularne,tego,conasróżni,mógłbybyćdobrympatronem
naprawysztywnego,opartegonafałszywymuroszczeniuuniwersalizmu,nzachodniego”
modelueuropejskiejpamięci.
N.Sznaiderprzedstawiaswojąkontrpropozycjędlaowegomodelu.Wynikaonazdo-
świadczeniażydowskiego,wktórympartykularyzmiuniwersalizmniewykluczająsię.Ztej
perspektywyprzedstawiaswojąopinię:
DespitethetendencytoprivilegethemostlywesternEuropeanconceptionthatsituatesthe
originsofthememoryboomduringthe1980s,aconceptthatdevelopedinresponsetoalate
reactiontotheeventsofWorldWarII,thisshouldnotbemistakenforthesoleorpreferred
formforhowthepastshouldbecommemorated.Thisisanimportantpointtonremember”:
Whatisofficiallyrememberedisnotidenticaltothememoriesparticulargroupscarry;aunified
Europeanmemoryshouldrecognizethatdividedmemoriesresultinevitablyfromdifferent
experiences.Andthereisnothingwrongwithdividedmemoriesornarratives.Theyarenot
nnoise”inanintegratedsystem.Theydonotneedtobeovercomeandbecomeunited.Common
narrativesarenotcommoninthesensethateverybodyshouldtellthesamestory.Instead,the
recognitionofthedifferentnarrativesisthecruxofthematterhere.Itprimarilyinvolvesakind
ofconflictriddenhistory,inwhichvariousgroups,linkedacrossnationalboundariesandclea-
vages,seektolivewiththeconflictwithoutnecessarilytryingtoovercomeit,engagedinthe
36
N.Sznaider,EuropeanMemory:BetweenJewishandCosmopolitan,[w:]MemoryandTheory…,s.64.
