Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
toposów”–począwszyodLitwyMickiewicza,RzymuKra-
sińskiegoiNorwida,murówBaruSłowackiego,Okopów
ŚwiętejTrójcyKrasińskiego,domiejscginącychwpomroce
słowiańskichdziejów,któreniekiedytylko,jakCzarnogóra
wPrelekcjachparyskich,wynurzająsięzezbiorowejnie-
pamięci,przecząctymsamymmitowiAtlantydyopisują-
cemuloszatraconejpamięciosłowiańskimpoczątku.
Ogromneznaczeniewwyznaczaniuliterackiejmapypa-
mięcipełniąrzeki–Niemen,Dniepr,Dunaj–jaksiostry
Letyoddzielająpamięćodniepamięci.Mickiewiczwwy-
kładacholiteraturzesłowiańskiejkreślimapępamięci,
wyraźniewskazującDunajjakorzekęgranicznąpomiędzy
historiąakrainąbaśni:
ilekroćwojskazachodnie,greckie,rzymskie,anawetzastępy
krzyżowców,przekraczałydolnyDunaj,zanurzałysięjużwkraj
baśni,podań.Naodwrót,wodzowiebarbarzyńców,wodzowie
hordkoczowniczych,pókizostawalipozaDunajem,znanibyli
jedyniezniepewnejwieści,zodgłosu;leczskorotylkoprzeszli
przezDunaj,wkraczaliwhistorię,ukazywalisięjakopostacie
historyczne.[…].
Ówobszarsłowiański,odgradzającyrzeczywistośćodbaśni,hi-
storięodpodań,rozciągasięmiędzydolnymDunajem,północną
GrecjąaKarpatami;sięgaonażpoAdriatyk;jesttojedynyobszar
[słowiański]znanystarożytnym,GrekomiRzymianom.Wksię-
gachgreckich,wopisachipomnikachrzymskichznajdujemykil-
kaimion,kilkadat:otojedynepomnikistarożytnychdziejówludu
słowiańskiego.
Teokruchy,zbożniezbierane,wykładane,objaśnianeprzezno-
woczesnąnaukę,stanowiąprzejścieoddziejówSłowiandodzie-
jówludówzachodnich.Sątoogniwałączącenaszedziejezhisto-
riąnarodóweuropejskich58.
___
____
___
___
___
58A.Mickiewicz,Literaturasłowiańska.Kurspierwszy,przeł.ioprac.
L.Płoszewski,w:Dzieła,t.8,Warszawa1955,s.41–42.
35
