Pamięć zbiorowa a tekst ustny

Marta Wójcicka

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7784-488-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2014

Liczba stron:

365

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Wójcicka, Marta. Pamięć zbiorowa a tekst ustny. Red. . Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2014, 365 s. ISBN 978-83-7784-488-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Wójcicka, M.

T1 Pamięć zbiorowa a tekst ustny

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

PP Lublin

YR 2014

SN 978-83-7784-488-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 147466, author = "Wójcicka, Marta", editor = "", title = "Pamięć zbiorowa a tekst ustny", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej", year = "2014", address = "Lublin", isbn = "978-83-7784-488-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Wójcicka, Marta

ED -

TI - Pamięć zbiorowa a tekst ustny

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

CY - Lublin

PY - 2014

SN - 978-83-7784-488-5

ER -

Netografia (standard APA):

Wójcicka, Marta. Pamięć zbiorowa a tekst ustny [baza danych online] Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2014 [dostęp: 25 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/pamiec-zbiorowa-a-tekst-ustny-marta-wojcicka-147466.

pamięć zbiorowa, dziedzictwo kulturowe, tekst ustny, teksty kultury, folkloryzm

Celem monografii jest próba spojrzenia na pamięć zbiorową z punktu widzenia językoznawstwa i folklorystyki. Praca podejmuje problem, zdaniem autorki, kluczowy dla funkcjonowania tekstów folkloru w obiegu społeczno-kulturowym. Podstawę materiałową ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7784-488-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2014

Liczba stron:

365

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp7
Problemy teoretyczne13
I. Pamięć zbiorowa – definicje, typy, funkcje15
1. Pamięć społeczna czy zbiorowa? Spory terminologiczne15
2. Pamięć zbiorowa – metafora czy konkret?18
3. Pamięć zbiorowa – suma wspomnień indywidualnych czy konstrukt ponadjednostkowy?20
4. Relacje pamięć–historia22
4.1. Pamięć a historia – stanowiska dezintegrujące22
4.2. Pamięć i historia – stanowiska integrujące27
5. Pamięć zbiorowa – definicje i cechy31
6. Typy pamięci zbiorowej36
7. Funkcje pamięci zbiorowej52
II. Dziedzictwo kulturowe–pamięć–tekst kultury55
1. Nośniki pamięci, pamięć jako nośnik – ustalenia wstępne55
2. Definicja i zakres znaczeniowy dziedzictwa kulturowego według konwencji UNESCO56
3. Dziedzictwo kulturowe jako tworzywo/budulec pamięci58
4. Pamięć jako nośnik dziedzictwa kulturowego58
5. Tekst kultury jako wyraz dziedzictwa kulturowego61
5.1. Tekst kultury – stan badań61
5.2. Tekst kultury – przegląd definicji62
5.3. Tekst kultury jako struktura63
5.4. Tekst kultury jako proces65
5.5. Tekst językowy (ustny) jako prototypowy tekst kultury68
6. Dziedzictwo kulturowe–pamięć–tekst kultury w perspektywie badawczej i analitycznej74
Pamięć w języku – pamięć ujęzykowiona79
III. Pamięć w metaforach językowych81
1. „Metafora łączy rozum z wyobraźnią”82
2. Pamięć w metaforach językowych – stan badań83
3. Pamięć jako struktura i proces. Szczegółowe sposoby konceptualizacji pamięci84
4. Pamięć jest „językopodobna”?90
IV. Nazwy jako nośniki pamięci zbiorowej97
1. Kuchnia jako mowa i pamięć99
2. Nazwy potraw jako nośniki pamięci deklaratywnej100
3. Funkcje nazw potraw105
Pamięć a tekst – pamięć tekstowa109
V. Struktura tekstu ustnego jako odwzorowanie struktury pamięci111
1. Tekst ustny a pamięć oralna111
2. tekst jako podpor a pamięci, czyli przywoływanie tekstu z pamięci116
3. Tekst jako lustro pamięci, czyli tekstowe sposoby wyrażania pamięci119
3.1. Struktura tekstu oparta na pamięci intertekstualnej120
3.1.1. Pamięć intertekstualna procesualna121
3.1.2. Pamięć intertekstualna strukturalna124
3.2. Struktura tekstu oparta na pamięci asocjacyjnej (na słowach-kluczach)126
3.3. Struktura tekstu oparta na połączeniu intertekstualności i asocjacji132
VI. Wariantywność tekstu nośnikiem informacji o funkcjonowaniu tekstu w pamięci zbiorowej143
1. Podwójna natura tekstu folkloru – źródłem informacji o pamięci zbiorowej143
2. Pamięć tekstowa – od struktury tekstu do struktury pamięci145
3. Wariantywność tekstu folkloru – od struktury tekstu do obrazu podmiotu145
4. Analiza morfologiczna jako sposób dotarcia do obiegu tekstu ustnego w pamięci zbiorowej149
5. Tekst w pamięci grupy społecznej, czyli obieg tekstu ustnego150
6. Folkloryzm – od pamięci kulturowej do międzykulturowej, czyli dialog z tradycją i tradycyjnym sposobem myślenia o folklorze166
VII. Figury a aspekty pamięci w tekstach ustnych187
1. Figury pamięci w ujęciu badaczy187
2. Pamięć w aspekcie czynnościowym189
2.1. Czas–narracja–pamięć189
2.1.1. Relacja czas–porządek opowiadania190
2.1.2. Relacja czas–porządek zdarzeń193
2.2. Przestrzeń–narracja–pamięć204
2.2.1. Relacja przestrzeń–porządek opowiadania205
2.2.2. Relacja przestrzeń–porządek zdarzeń206
3. Przedmiotowy aspekt pamięci, czyli rekonstruktywność217
3.1. Rekonstruktywność mityczna218
3.2. Rekonstruktywność wierzeniowa228
3.3. Rekonstruktywność apokryficzna230
3.4. Rekonstruktywność historyczna235
Spis tabel i wykresów239
3.5. Rekonstruktywność rodzinno-osobista242
3.6. Rekonstruktywność obrzędowa244
4. Podmiotowy aspekt pamięci, czyli odniesienie do grupy społecznej254
4.1. Nadawca tekstu254
4.2. Kategoria odbiorcy278
5. Funkcje figur pamięci281
Pamięć a gatunek tekstu – pamięć i niepamięć gatunkowa283
VIII. Typy pamięci a gatunkowa dyferencjacja tekstów folkloru285
1. Gatunek folkloru jako czynnik kształtujący pamięć i niepamięć zbiorową285
2. Pamięć jako kryterium typologii gatunków folkloru. Mnemoniczna typologia tekstów folkloru288
2.1. Kryteria dyferencjacji gatunków folkloru288
2.2. Podział na memoraty i fabulaty a mnemoniczna typologia gatunków folkloru291
2.3. Figury pamięci a gatunkowa dyferencjacja tekstów folkloru293
2.4. Tradycyjne i współczesne gatunki folkloru w świetle teorii pamięci297
3. Transformacje gatunkowe tekstów folkloru – od pamięci komunikatywnej do kulturowej303
Pamięć a styl językowy309
IX. Pamięć jako wartość ludowego stylu artystycznego311
1. Ludowy styl artystyczny w ujęciu badaczy folkloru311
2. Pamięć jako kategoria światopoglądowa313
2.1. Pamięć jako źródło kolektywizmu315
2.2. Pamięć jako podpora oralności317
3. Formuła jako główny eksponent pamięci319
4. Pamięć jako skarbnica folkloru, folklor jako relacja o pamięci320
Bibliografia323
Wykaz skrótów337
Indeks osobowy341
Indeks przedmiotowy345
Collective Memory and Oral Text351
Коллективная память и устный текст357

5.Pamięćzbiorowa-deﬁnicjeicechy

waspekcieprocesualnymjesttoBnowysposóbujmowaniaprzeszłości,prze-

ciwstawianyhistorii”(Ciołkiewicz2012:17).

Byłajużmowaotym,żewiększośćbadaczypodkreślatożsamościowe

funkcjepamięci.Pamięćzbiorowa,jakpiszeJacekNowak,toBzestawwyob-

rażeńczłonkówwspólnotyojejprzeszłości,uzgadnianywaktachkomunikacji

wewnętrznej,przekazywanywdrodzemiędzypokoleniowejtransmisjiwcelu

utrzymaniaspójnejnarracjitożsamościwej”(Nowak2011:13).Deﬁnicjata

przypominaAssmannowskącharakterystykępamięcikomunikatywnej.

WskazywaneprzezMarianaGolkęcechypamięcispołecznej(zbiorowej)to:

▪

uspołecznienie,wktóregowynikujednostkoweobjawypamięcipoddane

sąwzględnemuujednoliceniuwróżnychwymiarachiprzekrojachżyciaspo-

łecznego;

▪

sprasowanie,wktóregowynikutworzonyjestmałozłożony,syntetyczny

obrazrozległychepokczyskomplikowanychwydarzeń;

▪

kumulacja,wktórejwynikuwieleróżnychwydarzeńzachodzącychwróż-

nychlatachzespalasięwjakąśamorﬁcznąpostać,pozbawionąwyraźnychod-

niesieńtemporalnych.CechatawydajesięniezgodnazustaleniamiHalbwachsa

iAssmanna,którzypodkreślali,żejednymzﬁlarówpamięci,jejﬁgurąjest

właśnieczas.Temporalność,podobniejaklokatywność,byłabywięcistotnym

elementempamięci;

▪

mgławicowość,sprawiająca,żepamiętaneobrazysązazwyczajpozbawio-

neszczegółów,któremogąbyćzastępowanewiedząhistorycznąlubimplantami

-działaniamimitotwórczymiimistyﬁkacyjnymi.Zdrugiejjednakstrony-na

coniezwracauwagiM.Golka-badaczepamięciwielokrotniepodkreślali,że

zachowujeonaistotnedlapodmiotuszczegóły,wokółktórychkonstruujesię

obrazprzeszłości;

▪chaotyczność,wktórejwynikuzestawpamiętanychfaktówjestdośćdo-

wolnyitajemniczy.Ztakzdeﬁniowanącechątrudnosięzgodzić.Pamięćzpew-

nością-copodkreślająpsychologowie-jestopartanaporządku,maswoją

strukturę,niejestpozbawionalogiki.Możeniebyćtoporządekchronologiczny,

alenatejpodstawieniemożnauznaćjejzachaotyczną;

▪

interesowność,wktórejwynikudobórpamiętanychtreściniejestabsolut-

nieprzypadkowy,alepodyktowanyideologiągrupowąiinteresamispołecznymi.

Takokreślonacechajestjednakwjęzykupolskimnacechowananegatywnie.

Zdajesię,żelepiejbyłobyokreślićpamięćjakozaangażowaną;

▪

wielopostaciowość,którapozwalawydobywaćzelastycznychizazwy-

czajpojemnychzasobówpamięcispołecznejto,cojestakuratpotrzebnelub

przydatnezpunktuwidzeniaaktualnychpotrzebiinteresów.Tęcechętakże

Brak wyników

Pamięć zbiorowa a tekst ustny

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra