Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Dydaktykajakopraktykakulturowaidyscyplinanaukowa
25
nieniejesttraktowanejakokoniecznedlawyzwoleniauczeniasię,abywa
nawetidentyfikowanejakoszkodliwe,wktórychnauczycielprzestajebyćna-
uczycielem,astajesiędoradcą,ocenianiepolegawyłącznienasamoocenie,
klasaszkolnazmieniasięwlaboratorium,kolegazławkizaczynabyćźró-
dłemwiedzy,apodręcznikuważasięzaprzeszkodęwuczeniusięuczniów.
Istniejąteżtakieujęcia,wktórychdydaktykbadaprzedewszystkimpolitycz-
neuwarunkowaniaedukacji,widzącwprogramachnauczania,stosowanych
metodach,systemachoceniania,projektacharchitektonicznychszkółwyraz
dominacjiiopresjilub–jeślisięjezmieni–emancypacjiiwolności.
Przedmiotzainteresowańdydaktykistajesięnieporównywalnieszerszy,
bardziejskomplikowany,wielowątkowy,aprowadzeniebadańdydaktycz-
nychwymagawiedzyobardzorozległymspektrum.Dlategoniektórzypro-
ponujądlaszerszych,bardziejogólnychujęćterminteorianauczania
iuczeniasię,teoriakształcenialubnawetteoriaedukacji,rezerwując
słowo„dydaktyka”doopisutradycyjnego,wąskiegopodejścia.Takdziejesię
naprzykładwtradycjianglosaskiej.Wydajesięjednak,żetakieposunięcie
leksykalneniejestkonieczne.Znaczniebardziejowocnejestśledzenielo-
sówdydaktykijakodyscyplinynaukowejipraktykispołecznej,jejprzemian,
rozwojuiwewnętrznegoróżnicowaniasię.Dlategowtympodręcznikustoję
nastanowisku,żedydaktykaniejednomaimięijakodyscyplinamożebyć
uprawiananaróżnesposoby,wyprowadzonezróżnych,czasemskrajnieod-
miennych,bazowychzałożeń.Jakoautorkapodręcznikapodzielamświado-
mośćpewnychhistorycznychnaleciałości,którepowodują,żeokreślonym
słowomnadajemyokreśloneznaczeniaiwróżnychsytuacjachstosujemyte
terminyzamiennie.Jednakżepostanowiłampozostaćprzydobrzezado-
mowionymwPolscepojęciuDdydaktyka”,starającsiępokazać,jakjest
onabogatawteorie,ujęciairozwiązania.
Dydaktykajestdyscyplinąnaukowąstanowiącączęśćpedagogiki.
Dydaktykajako
Przedmiotemjejbadańjestnauczanieizwiązaneztymuczeniesię,
dyscyplina
przyczym–jakwspomniałam–obatepojęciabywająróżnierozumia-
naukowa
neidefiniowanewzależnościodzałożeńiteorii,zktórejzostająwy-
prowadzone.Dydaktykanaukowazajmujesięmiędzyinnymiopracowaniem
teoretycznychmodeliuczeniasiępodwpływemnauczania,badaniempro-
gramówszkolnych,przebieguzajęćszkolnychorazichwynikówiskutków,
ustalaniemmechanizmówiprzyczynporażekszkolnych,rozpoznawaniem
widocznychwnauczaniuwpływówpolityczno-kulturowychitd.Jeśliprześle-
dzićrozwójdydaktykijakonauki,tomożnazauważyćposzerzaniesięjej
perspektywyujmowanianauczaniaiodejścieodwąskiegomyślenia„czysto”
dydaktycznegonarzeczujęćbardziejcałościowychiinterdyscyplinarnych.
Specyfikanaukonachyleniupraktycznym,adotakichnależydydaktyka,
