Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Operacja:tam,gdzieumysłdotykajęzyka
27
d’unconstruit),wktórejjęzykmaterializujesięwkonkretnymdyskursie.Cel
mentalnyjestinherentnącharakterystykąkażdegopodmiotumówiącego,
dążącegodoukształtowaniadyskursuśrodkamiwyrazuwypracowanymi
przezdanyjęzyk.Wtensposóbkażdyaktjęzykowystajesięukonkretnie-
niemprzejściapomiędzywirtualnąmożliwościąjęzykaarealnymprzeja-
wemdyskursuwwypowiedzipoprzezserięoperacji.Chociażuźródełteorii
Guillaume!a-określanejjakopsychomécaniquedulangage[psychomecha-
nikamowy]-ległoanalizowanierodzajników22orazkategoriiczasu23,to
odnosisięonawłaściwiedocałościzjawiskjęzykowych24.Wedługniejjedyną
zasadnąmetodąbadaniajęzykajestperspektywapodmiotumówiącego,gdyż
pozaniąjęzykprzestajebyćfenomenemmowy,astajesięjedyniesystemem
znakówpotencjalniemożliwychdoużycia.Wyboryjęzykoweuwarunko-
wanekażdorazowąsytuacjąwypowiadanianiesąpostrzeganejakostatyczne,
zakończoneefektydecyzjiużytkownikówjęzyka,leczjakoskłonnościumy-
słuludzkiegodotworzeniadynamicznychobrazówodzwierciedlających
różnefazyisposobyuchwyceniatego,cochcewyrazićmyśl.Byłabytowięc
ciągleaktywnarelacjamiędzyprocesemmyślowymużytkownikaasubiek-
tywniekonstruowanąprzezniegoinformacjąorzeczywistościzewnętrznej
lubstanachwewnętrznych.
PerspektywaGuillaume!apodkreślanierozerwalnośćiwzajemneokre-
ślaniesięnarzędziaijegoużytkownika.Językjestjedynymtakprecyzyj-
nymsposobemdotykaniarzeczywistościprzezprzebywającegowniej
człowieka.Dlawyrażeniamyślikorzystamycoprawdazmechanicznego
22Wybórrodzajnikajestprzejściemmiędzypotencjalnościąsystemujęzykaaefektem
konkretnejrealizacjiwdyskursie.Pozwalaonokreślićzakreskonceptualnyrzeczownika,
którysamwsobiejestjedyniepewnymwirtualnymzakresemmożliwychsensów(cf.Guil-
laume1919/75:25).
23Ujęcieczasuprzybierapostaćchronogenezy-reprezentacjimyślowej,naktórąskładają
siętrzyfazywyobrażenioweczasuinposse,infieri,inessewróżnymstopniuuformowane
wświadomościiwyrażaneprzypomocyodpowiednio:bezokolicznikaiimiesłowu,trybu
łączącegosubjonctiforazopozycjiczasówprzeszłych,teraźniejszychiprzyszłychwtrybie
oznajmującym(Guillaume1929:109etpassim).
24Operacyjnośćjestnieodłącznącechąjęzyka.PrzezoperacjęGuillaumerozumiemia-
nowicienietylkoposzczególnekolejneformyfazmentalnych,któreprzybieramyśl,lecz
sposóbfunkcjonowaniawsystemieirealizowaniasięwużyciukażdejjednostkijęzykowej:
zarównoczęścimowy,jakicałychzdań.
