Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wprowadzeniewproblematykę-wymiarypedagogikispołecznej
41
Pedagodzyspołecznichętnieodwołująsiędosformułowania,że„wychowanie
poleganapielęgnowaniurozwoju,nauczeniusztukiodszukiwaniaiwyboru
wartościistniejącychorazczynieniaznichnarzędziwłasnegotrudu,nawzbogacaniu
wiedzy,nawyrabianiusprawnościwkierowaniusobąiwykonywaniupracy”
(Radlińska,1961,s.325).Wzwiązkuztymokreśleniemwychowaniatrzeba
przypomnieć,żetwórczynipedagogikispołecznejwyodrębniałatrzysferywy-
chowania:wzrost,wrastanie,wprowadzanie.Pierwsząznichodnosiłasiędo
procesówbiologicznychifizjologicznychorganizmu,dwiezaśnastępnedo
aspektówspołeczno-kulturowychprocesuwychowania.Stądteżpozornie,przy
małownikliwymstudiowaniumyśliRadlińskiej,możewydawaćsię,pomoc
wrozwojudotyczyjedynieprocesówwzrostu.
LekturapismRadlińskiej,azwłaszczajejteoretycznegowykładugłównych
przesłanekdyscypliny,zawartegowpracyStosunekwychowawcydośrodowiska
społecznego.Szkicezpedagogikispołecznej(1935),pozwalaprzyjąćznacznie
szersząinterpretacjękoncepcjipomocywrozwoju,rozszerzającąjejsferyna
aktywnośćbiologiczną,społecznąikulturalnąjednostki.Wprzyjęciutakiego
stanowiskadopomaganamsamaautorkapisząc:„Wychowaniejestskuteczne,gdy
zgodniezfazamiwiekudopomagadorozwiązywaniazadań,którestawiażycie
iwewłaściwejchwiliwprowadzawżyciespołeczneipozaczasoweprzerastając
jednostkę”(Radlińska,1961,s.325).Omawiajączagadnieniepomocywrozwoju
autorkaposługujesięwielomasynonimami.Pomocwrozwojujestwprowadzaniem
wwartości,dopomaganiemwewzrościeiwrastaniuwśrodowiskospołeczne,
wspomaganiem,ochranianiemrozwojuprzedzaburzeniami,„służrozwojowi”,
któraniemoże„łamaćigasić”,apowinna„dopomagaćdoprostowaniairozświet-
laniaodwewnątrz”(ibidem).Niezależnieodzróżnicowaniaokreśleń,możnachyba
powiedzieć,żepomocwrozwojujestpewnymtypemstosunkuwychowawczego,
wktórymwychowawcajestprzewodnikiem,doradcą,łącznikiemze„światem
zewnętrznym”(ibidem).
Uporządkowanieczynności,któremożnazaklasyfikowaćdoposzczególnych
sferaktywnościwychowawczejitowarzyszącejwrozwoju,zaproponował
A.Kamiński(1974).Wmyśltejinterpretacjipomocwewzrościemożepolegać
napielęgnacji,kompensacjiipobudzaniurozwojubiologicznego,pomocwe
wrastaniunatworzeniusytuacjisprzyjającychnabywaniurólspołecznychikom-
petencjiżyciagrupowego,pomocwewprowadzaniuwwartościkulturywyraż
sięmożewtworzeniusytuacji,któresprzyjaćbudzeniutakichaspiracji
ioczekiwań.Jednakże,oczympiszemywrozdz.5i12,takainterpretacja
koncepcjipowyższychprocesówmożewydaćsięzorientowanazbytdyrektywnie.
Ramka1.11.Uwagiporównawcze:sferyrozwoju,wychowanie,procesywzrostu,
wrastania,wprowadzaniawwartości
Kategoriewzrostu,wrastaniaspołecznegoiwprowadzaniawkulturęwiążąsięzpojęciemrozwoju
wżnychsferach,wymiarachżyciaczłowieka.Wyodrębniasięwielośćsferżyciaczłowieka,np.