Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
problem
żydowskiej
asymilacji
rozpoczyna
się
dopiero
poOświeceniu,wrazzpokoleniembezpośrednichnastępców
Mendelssohna.SamMendelssohnwciążjeszczemógłwierzyć
w
zasadnicze
porozumienie
z
awangardą
oświeceniową
–
cowtamtymczasieoznaczałoprzedstawicielikulturyniemieckiej.
Alejużjegouczniowieprzekonalisię,żeichodwoływaniesię
dorozumuiwrażliwościmoralnejnapotykanaopór.Nawet
Schleiermacheruważał,
żeListotwartywimieniuniektórych
żydowskichgłówrodzinpióraDavidaFriedländerajestprzykładem
„naszejdawniejszejszkołyliterackiej”.PoczątkowoŻydziniemogli
zrozumiećtegonowegosposobumyśleniahistorycznego,który
pojawiłsięwNiemczech,ponieważniedostarczałonżadnych
dalszychargumentównarzeczemancypacji.
Innymisłowy:Żydzijakocałośćniemoglijużsięasymilować.
Mendelssohn,głoszącpotrzebęoświeceniaiwyzwolenia,miał
jeszczemożnośćprzemawianiawimieniuŻydówjakotakich.
Wierzył,podobniejakDohm,żewalczyoemancypacjęŻydówjako
całości.Natomiastrozpoczętywnastępnympokoleniuruchnarzecz
przyjmowaniachrztupokazuje,żekwestiażydowskastałasię
wmiędzyczasieproblemempojedynczegoŻyda,problememdojścia
doładuzeświatem.To,żemożnadostrzecpewneszersze
rozwiązaniawprzypadkach,którezawszebyłysprawąosobistej
decyzji,niezmieniafaktu.Kwestiażydowskastałasięproblemem
jednostkowegoŻyda.
II
RahelVarnhagen,HenrietteHerz,DorotheaSchlegelisiostryMeyer
toprzykładytakich„jednostek”.Łączyłojepragnienieucieczki
odwłasnejżydowskości;każdejznichwpewnejmierzesię
toudało.HenrietteHerzpróbowałaosiągnąćówcelprzeznaukę.
Opanowałałacinę,grekę,podstawysanskrytu,matematykęifizykę.
Chrześcijaństwo,któregouczyłjąSchleiermacher,stałosiędlaniej
oczywistymwsparciemkulturalnym.Byłaotoczonaszacunkiem,
byłapiękna,byłauwielbiana.Zyskałaopinięosobychłodnej,
