Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uniwersale„książki”–tworu,któregomaterialnośćwchodzi
wsubtelnągamęrezonansówzmodijegotworzeniaiodbie-
rania;tworu,którytylkowbardzoszczególnychwarunkach
interpretacyjnychdasięutożsamićz„tekstem”.
Taksamotrudnojestjednoznacznieokreślić,cotozna-
czy„pisać”iczymjest„pisanie”,zwłaszczawodniesieniudo
sytuacjikulturowychzachodzącychprzedkilkudziesięcioma
wiekami–czegodobrymprzykłademjestcytowanatutypo-
logiapraktykpiśmiennychsporządzonaprzezJ.P.Wilsona.
Wodniesieniudoczynności„pisania”dasięprzeprowadzić
takiesamorozumowanie,jakieprzedstawiłemwkontekście
„czytania”.Jeśliweźmiemypoduwagętetrudnościkonceptu-
alne,wówczaszagadka„greckiegocudu”widzianegopoprzez
procesykomunikacyjnestaniesięjeszczebardziejuderzająca
imożejeszczebardziejnierozwikłana.Niedowiemysię,co
działosięwumysłachGrekówzVIIiVIwiekup.n.e.ijak
reagowałyonenaobecnośćpisma,nietylkodlatego,żebrak
namdotegoźródeł,leczprzedewszystkimdlatego,żebrak
namdotegopojęć.Nawetgdybyśmyschwycilizarękępierw-
szegoczłowieka,któryzapisałIliadęiOdyseję(czyligdy-
byśmyspełnilimarzeniewiększościwczesnychteoretyków
oralnościgreckiejoraz„uświadomionych”mediologiczniefi-
lologów),iodnotowalidziennądatęimiejscetegowydarzenia
–nieprzybliżyłobytonaswieledohermeneutycznegopojęcia
stanuówczesnejkultury.Możliwydlanasopistejsytuacjinie
mógłbystaćsięgeertzowskim„opisemgęstym”.
Każde„czytanie”ikażde„pisanie”jestzpewnościąformą
kulturowejkomunikacji.Tylkotyledasięonichpowiedzieć
wsposóbogólny.Odpowiedźnapytanieodającesięuchwycić
nagruncieprocesówewolucjikulturycechyszczególnetych
form–wobrębiewczesnejfazyrozwojowejkulturyZachodu
–wypełniznacznączęśćtejksiążki,agłównynaciskpołożony
zostanienarelacjezachodzącemiędzytymidwiemaczynno-
ściamia„mówieniem”,którerównieżjestpojęciempodpada-
jącympodprzedstawioneturozumowanie.
35
