Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Znaczenieiochronapłazów
Przyczynyzmniejszaniasięzasięgówbędà
omówionebardziejszczegółowowdalszychczęś-
ciachksiàżki,przyopisachposzczególnychrzędów
igatunków.Niewszystkieprzypadkizanikania
populacjizostaływyjaśnioneprzeznaukowców.
Ogólnieuważasię,iżpłazyzewzględuna
swojàdwuśrodowiskowość,stwierdzonàuwię-
kszościgatunków,stanowiàszczególnienarażonà
naróżnorakiezanieczyszczeniagrupękręgowców.
Żyjàonenajpierwwwodzie,oddychajàcskrzela-
miijedzàcgłówniepożywieniezanurzonewwo-
dzie,zaśpometamorfoziewiększośćgatunków
zaczynaprowadzićbardziejlàdowytrybżycia
iżywićsięinnympokarmem.Wzwiàzkuztym
płazypełnićmogàrolęswoistegowskaŹnikaza-
nieczyszczeniaśrodowiska–ichzanikaniejestsyg-
nałemalarmujàcymopoważnymnaruszeniurów-
nowagiwśrodowisku.Najskuteczniejszymzmo-
żliwychsposobemzahamowaniazmniejszaniasię
liczebnościpłazówjestzachowanieiochronaich
naturalnychsiedlisk.Szczególnàrolęodgrywatu
utrzymaniewniezmienionymstaniezbiorników
wodnych,wktórychrozmnażajàsiępłazy.
Szkodliwedlautrzymaniadużejliczbygatunków
płazówrozmnażajàcychsięwzbiornikuwodnym
jest:zanieczyszczaniewodyściekamikomunalny-
miczyprzemysłowymi,regulacjabrzegówzbior-
nikapoprzeznp.wycinanieszuwaruipalikowa-
nie,betonowaniejegobrzegówczydna,coczęsto
robisięwmiastach.Przetrzebieniepłazówmoże
zostaćtakżespowodowaneniekontrolowanym
zwiększeniempogłowiaryb,zjadajàcychichskrzek
ilarwy.Dużymzagrożeniemdlapłazówsàciàgi
komunikacyjne,awszczególnościtrasyszybkie-
goruchuiautostrady,naktórychwieletychzwie-
rzàtginiewczasiemigracjidozbiornikówgodo-
wychinazimowiska.
Wielepłazów(szczególniewokresiegodów)
padaofiaramibezmyślnegookrucieństwazestro-
nyludzi(zwłaszczadzieciimłodzieży)zabijajàcych
tebezbronnestworzeniadlarozrywki.Ważnym
zadaniemszkołyirodzicówjestwdrożeniedzie-
ciom(naśladujàcychzachowanieczynastawienie
dorosłych)właściwegoszacunkudlatychżywych,
odczuwajàcychbólistot.
Innymzagrożeniemdlaszczególniepięknychga-
tunkówpłazów(np.traszekczysalamander)sàpseu-
domiłośnicyzwierzàtzabierajàcyjeznaturalnego
16
środowiskadoakwarium,gdziepłazyprzetrzy-
mywanesàprzeważniewnieodpowiednichwarun-
kachizazwyczajginà.Jeślizbiornikwodny,wktó-
rymwystępujà,np.traszkigrzebieniastepołożony
jestnagęstozaludnionymobszarze(np.wmieście)
mogàzostaćzniegowyłowionewszystkieosob-
nikidanegogatunku.
Naskalęmiędzynarodowàpłazysàłapane
wswoimnaturalnymśrodowisku(np.wodległej
BrazyliiczyAzji)isprzedawanewsklepachnaca-
łymświecie.Imrzadszyibardziejegzotycznyga-
tunek,tymwiększàmawartośćdlakolekcjonerów.
Prawowwielukrajach,wtymPolsce,jestustano-
wionetak,iżwiększeograniczeniaisankcjegrożà
zaposiadanieiobrótrodzimymigatunkami,które
wstaniedzikimwystępujàczasemlicznie,niż
egzotycznymi,którewmiejscuswegonaturalnego
występowaniasà(wniektórychprzypadkach)pra-
wiecałkowiciewytępione.Sàteżpaństwa,które
niezajmujàsiężadnàformàochronyswychen-
demicznychczyzagrożonychgatunkówpłazów.
WPolscewszystkierodzimepłazyigadypod-
legajàcałkowitejochronieprawnej.Oznaczato,
iżzwierzętateniemogàbyćprzedmiotemhandlu,
niemogàbyćprzetrzymywanewdomuoraznie
możnaichzabijać,czyranić.Osoba,którazłamie
tenzakazmożeliczyćsięztym,iżzaswójczyn
będzieodpowiadaćprzedSàdemGrodzkim.
Wieluludziomniejestobojętnylospłazów
zarównoogoniastych,jakibezogonowych.Wwielu
częściachświataorganizowanesàakcjeprzeno-
szeniaprzezdrogisamochodowewczasieich
masowychwędrówek,np.dozbiornikówrozrod-
czych.Wniektórychregionachzamykanesàna-
wetokresowopewneodcinkidróg.Pozatymsta-
wianesàznakiinformujàce,iżwdanymmiejscu
drogęprzecinatrasastałychwędrówekpłazów.
Organizacjespołecznewywierajàtakżewpływna
lokalnerzàdywkwestiilokalizacjinowychauto-
stradczycentrówhandlowychtak,abyniezagra-
żałyonepopulacjompłazów.Wywierajànaciski,by
podczasplanowanianowychodcinkówciàgów
komunikacyjnychuwzględnianebyłyprzejściapod
drogami,umożliwiajàceprzemieszczaniesiępła-
zomiinnymdrobnymzwierzętom.
Wprzypadkugatunkówszczególniezagrożo-
nych,stosowanejestczasamirozmnażaniezwierzàt
wniewoli,bàdŹzabieranieichjajześrodowiska
