Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Początkipsychologiinaukowejnaziemiachpolskich…
definicjipsychologii,aniteżwzmiankiojejklasyfikacjiwśródnauk.Jedy-
niewopublikowanymfragmencielistuuojcapsychoanalizy”doWilhelma
Fliessa48określił,czymdlaniegojesttadziedzinawiedzy:u(…)Ktośtakijak
janiemożeżyćbezswegokonika,bezdominującejpasji,bezbypowtórzyćza
Schillerem-tyrana,któryznalazłsięnamojejdrodze.Oddawszysięwjego
służbę,nieznamjużumiaru.Tymtyranemjestpsychologia49.Możnazakła-
dać,żeprzyczynbrakuzdefiniowaniaprzezZ.Freudaomawianychzagadnień
byłokilka.WprzeciwieństwiedoW.Wundtabyłonlekarzem-praktykiem,
dlaktóregowykładyprowadzonenauniwersyteciebyłytylkododatkiemdo
medycyny.Dylematynaturyfilozoficznejinteresowałygobardziejjakood-
biorcę,stądnieprzywiązywałwiększejwagidotworzeniapojęćiproblemów
klasyfikacjinauki.Wjegodziełachznajdziemyzatometafory,czegoprzykła-
demmożebyćsłynnaugóralodowa”50.Pozatymuojciecpsychoanalizy”kon-
taktowałsięzludźmi(pacjentami)wbezpośrednisposób,opisującpóźniej
ichprzypadkikliniczne.Wartotakżepodkreślić,żesamapsychoanaliza,która
byładziełemZ.Freuda,związanabyłazdecydowaniebardziejzmedycyną,
niżzfilozofią.
Wtejdyskusjiswojegłosyzabralitakżeprzedstawicielepolskiejpsycholo-
giinałamachukazującychsiępublikacjiksiążkowychiczasopism.Przykładem
mogąbyćwybraneartykułyukazującesięwprasiespołeczno-kulturalnejispe-
cjalistycznej.
Jednazpierwszychpolskichrozprawpoświęconychzagadnieniomklasyfi-
kacjipsychologiiwśródnaukzostałaopublikowananałamachuAteneum”już
w1879rokuprzezJ.Ochorowicza.WobszernymartykuleZastosowaniepsycho-
logiiuojciecpolskiejpsychologii”przybliżyłczytelnikomhistoriętejdziedziny
orazjejpowiązaniazpedagogiką,psychiatrą,filozofią,anawetprawemkarnym.
Bardzotrafniewyliczonezostałyprzyczynydotychczasowegopołączeniapsy-
chologiizwymienionyminaukami,coprezentowałosięnastępująco:
1)Dawnapsychologiamiałazbytoderwane,zbytidealnepojęciaoczłowieku.
2)Zajmowałasięprzeważniekwestyami,nazawsze,alboprzynajmniéjwdanéj
epocedlaumysłuludzkiegoniedostępnemi.
48WilhelmFliess[WilhelmFließ](1858-1928)-lekarz,twórcateoriibiorytmów
(uznawanazatechnikęwróżbiarstwa),przyjacielZ.Freuda.
49FreuddoFliessa,25maja1895,Freud-Flisses,s.130(129);cyt.za:P.Gay,Freud.
Życienamiaręepoki,Poznań2012,s.103.
50C.S.Hall,L.Gardner,Teorieosobowości,Warszawa1990,s.38;Metaforaugóry
lodowej”-zdaniemZ.Freudanaszaświadomość,towierzchołekgórywystającejnad
powierzchnięwody,zaśsferanieświadomościtopozostałajejznacznaczęśćznajdująca
siępodwodą.