Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pragniemypodjąćpróbęwyszczególnieniaowychform
podstawowychnagrunciesztukinowożytnej.Następstwo
okresówwdziejachsztukioznaczasięterminami:
wczesnyrenesans–dojrzałyrenesans–barok;terminami,
któremająniewielkąwartośćznaczeniowąiktóre
stosowanezarównodosztukiPołudnia,jakiPółnocy
nieuchronnieprowadządonieporozumień.Usunięcieich
jednakzesłownikajestprawieniemożliwe.Dochodzi
dotegojeszczenieszczęsnaanalogiaobrazowa:
dojrzewanie–rozkwit–przekwitanie,grającawprawdzie
ubocznąrolę,niemniejużywanaiwprowadzającawiele
zamętu.JeżeliistotniemiędzyXVaXVIstuleciem
zachodzijakościowaróżnica,mającaźródłowtym,
żewiekXVdopierodochodziłdoświadomego
oddziaływaniaformąplastyczną,podczasgdywiekXVI
świadomośćtegowpełnijużposiadał,tooceniając
wedługstopniaichwartościsztukę(klasyczną)
Cinquecentai(barokową)Seicenta,należyustawić
jenajednympoziomie.Słowo„klasyczna”nieoznacza
tużadnegosąduwartościującego,gdyżistniejerównież
klasycznośćbaroku.Baroklub,użyjmytegoterminu:
sztukanowoczesnanieoznaczawporównaniuzklasyczną
aniupadku,aniteżdalszegojejrozkwitu,leczjest
poprostuzupełnieinnąsztuką.Nowoczesnejsztuki
Zachoduniemożnaujmowaćwzwyczajnyschemat
krzywejrozwojowej,wznoszącejsię,mającejswójpunkt
szczytowyiopadającej.Rozwójjejbowiemzmierzanie
kujednemu,leczkudwomszczytom.Otwieratoprzed
każdymmożliwościskierowaniaswejsympatii
natęwzględniedrugąstronę.Wkażdymrazienależy
sobieuświadomić,żejesttozwiązanezsamowolnym
rozstrzyganiem,podobniejaksamowoląjesttwierdzenie,
żekrzakróżyprzeżywakulminacyjnypunktwmomencie
wykształceniakwiatu,ajabłońwchwiliwydaniaowocu.
Wceluuproszczeniasobiezadaniagodzimysię
napewnąswobodępostępowania,traktującXVIiXVII
wiekjakojednośćstylową.Mimotookresytenie
wskazująnażadnąhomogenicznąprodukcję:zarysy
siedemnastowiecznejfizjonomiizaczęłysięwykształcać
