Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jużnadługoprzedrokiem1600,azdrugiejstrony
przetrwałydalekowgłąbwiekuXVIII.Naszymzamiarem
jestporównanietypuztypem,skończonego
zeskończonym.Naturalnie,wczystonaukowymsensie
nieistniejepojęcie„skończonego”,całahistoriaulega
nieustannymprzemianom,alewłaśniedlatego,żeby
ówtrudnouchwytny,płynnyrozwójnieprzeciekałnam
przezpalce,musimyzdecydowaćsięnaujmowanie
różnorodnościjegofazodtejstrony,którabyzewzględu
naswekonsekwencjepozwoliłaprzeciwstawićjesobie
wzajemniejakokontrasty.Nieignorujemywprawdzie
pierwszychobjawówsztukirenesansowej,niedasię
jednakzaprzeczyć,żejesttosztukastarożytna,sztuka
prymitywów,dlaktórejnieistniejejeszczeokreślona
formaobrazowa.Ukazaniewszystkichkolejnychetapów,
prowadzącychodstyluXVIwiekudostyluwieku
następnego,należypozostawićspecjalnemuopisowi
historycznemu,którydopierowówczassprostazadaniu,
gdybędziemógłoperowaćpojęciamiodecydującym
znaczeniu.
Oilesięniemylę,rozwójówwprowizorycznym
sformułowaniumożebyćujętywnastępującychpięćpar
pojęciowych:
1.Rozwójodlinearyzmudomalarskości,toznaczy
wykształcenieliniijakodrogi,którąposuwasięnasze
spojrzenieipoprzezktórąokooglądaświat,anastępnie
stopnioweobniżaniesięjejwartości.Mówiącogólniej:
zjednejstronyujmowaniebryłyodjejstronydotykowej
–wkonturzeipłaszczyznach–azdrugiejtakie
ujmowanie,którejestwstaniezdaćsięnasamotylko
optycznezjawiskoizrezygnowaćz„dotykowego”
rysunku.Tamakcentpołożonyjestnagranicy
przedmiotu,tuzjawiskowywołujewrażenie
nieograniczoności.Widzenieplastyczneikonturujące
przedstawiaprzedmiotywwyodrębnionejformie,
natomiastdlamalarskiegookawystępująone
wewzajemnympowiązaniu.Wpierwszymwypadku
zainteresowaniaartystyczneprzesuwająsięwkierunku
ujęciapojedynczychobiektówodstronyichuchwytnej,
