Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
2.Właściwościwybranychmateriałówelektronicznych
Rys.2.16.Osiowysystemoznaczeńwspółczynnikówpiezoelektrycznych
Fizyczneznaczeniewspółczynnikówdmnokreślanejestprzezichjednostki.Itak,
—dlaprostegoefektupiezoelektrycznego:
(
dmn=
)
r
I
L
C
N
1
I
J
i
—dlaodwrotnegoefektupiezoelektrycznego:
(
gmn=
)
r
I
L
m
V
1
I
J
.
Cząsteczkakwarcu(SiO2)składasięztrzechatomówkrzemuSii3paratomów
tlenuO.Kwarckrystalizujewukładzieheksagonalnymprawo-lublewoskrętnym
(rys.2.17).Jegokryształpoobcięciugórnejidolnejczęścitworzygraniastosłuporów-
nobocznej,sześciokątnejpodstawie.Możnawnimwyróżnićnastępująceosie(rys.2.18):
—Optyczną(z),charakteryzującąsiętym,żepromienieświatłabiegnącerównolegle
doniejniesązałamywane.Rezystencjawzdłużtejosijestznaczniemniejszaniż
wpozostałychkierunkach.Deformacjewzdłużtejosiniepowodująindukowania
ładunków.Trzyosieelektryczne(x1,x2,x3),prostopadłedoosioptycznejiłączące
przeciwległe,bocznekrawędziekryształu.Siładziałającawzdłużtychosipowoduje
powstawanienajwiększychładunkównapowierzchniachprostopadłychdotychosi.
Kryształyprawo-ilewoskrętnegenerująładunkioprzeciwnychznakach.
—Trzyosiemechaniczne(y1,y2,y3)prostopadłedościanbocznychkryształu.
Zasadędziałaniaefektupiezoelektrycznegowzdłużnegopokazanonarysun-
ku2.19.Wstanieswobodnym(beznaprężeniakryształu)wszystkieładunkielektryczne
sązrównoważone.JeżelijednakprzyłożyćsiłęFwkierunkujednejzosix,tonastąpi
przemieszczeniejonówtlenuikrzemu,kryształstajesięspolaryzowany,indukującna
elektrodach1i2ładunkielektryczne.
Rys.2.17.Kryształykwarcu:a)prawoskrętny;b)lewoskrętny
