Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedsłowie
17
Wróćmyjednakdokwestiijęzykapoetyckiego.Najwybitniejsipoeci
ipisarzeosiągająprzejściowylubbardziejtrwałysukces,niekonieczniełą‑
czonyzpopularnością,przedewszystkimdziękiznakomitemuopanowaniu
języka(rzadziejdwóchlubwięcejjęzyków,choćhistorialiteraturyświatowej
prawiewkażdymstuleciurejestrujeitakieprzypadki),wktórympiszą
swearcydzieła.Niemalwyjątkowotwórcydecydująsięnamanifestowanie
marzeniaopoliglotycznejsprawnościwwersjiskrajniemaksymalistycznej–
anawetniemarzenia,aprzekonaniaoznajomości,opanowaniuwszystkich
językówświata.TakiewłaśniewyznanieznajdujemywobrębiewierszaZegar
Charles’aBaudelaire’azprzełomowegodladziewiętnastowiecznejpoezjifran‑
cuskiejcykluLeFleursduMal,tłumaczonegonajęzykpolskinajczęściejjako
Kwiatyzła,aletakżejakoKwiatygrzechu20,choćprzecieżsamautorpopisałsię
wniezwykłejdedykacjitegotomikuz1861rokuinwariantem(sięgampotom
zpodręcznego,zaledwiedwuipółtysięcznegodomowegozbioru),wktórym
badaczedopatrująsięaluzjidotrawiącejgojużwówczasodwielulatchoroby
–mianowiciezadedykowałgoTeofilowiGautierowi,flPOECIENIESKAZITEL‑
NEMU[…]TEKWIATYCHOROBLIWE”21.flKwiatyzła”
,flkwiatygrzechu”
,
flkwiatychorobliwe”.
Wspomnianewyznanie,którezachwilęprzytoczę,macharakterobce‑
sowegotwierdzeniarzuconegomimochodem,cooddajezapiswewtrąceniu
nawiasowym.Bohaterlirycznywiersza,noszącegoworyginaletytułL’Herloge,
będącyniewątpliwiepoetą,wpierwszejstrofieinkrustujeswąrodzimąfran‑
cuszczyznęłacińskimsłówkiemMemento!,stanowiącymzresztąpierwszą
połowęobszerniejszej,utrwalonejwtradycjifrazy:nibytotylkoflPamiętaj!”
,
aledlaznakomitejwiększościczytelnikówtegotekstujestto:Mementomori-
flPamiętaj,żeumrzesz!”
,flPamiętajośmierci!”.TytułowyflZegar–bóstwozło‑
wrogie–straszne–beznamiętne”22(topierwszywersutworu)przywodzidość
oczywisteeschatologiczneskojarzenie,którebędziesiępowtarzałowwierszu
jeszczeczterokrotnie.Wsamymniemalśrodkutekstueksplodujetrójjęzyczną–
dołacinydołączająangielskiihiszpański–obfitościąwariantów:
20Ch.Baudelaire:Kwiatygrzechu.Przeł.C.Kozłowski.Warszawa–Kraków1921.
21Ch.Baudelaire:Kwiatyzła.Przeł.B.Wydżga.Kraków2005,s.[7].
22Tamże,s.186.