Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iskomplikowanieprzesuwajągranicewiedzy-wkonsekwencji
granicepozna(wa)nia.Wmatematyceiprzyrodoznawstwierozum
ludzkijestświadomy,żeistniejeflcośpozanim,dokądonniemoże
nigdydotrzeć”,stądjegoograniczeniealeniewyrażającesię
wgranicachpozna(wa)nia,bowiemflmożliwośćnowychodkryć
jestnieskończona”(Barrow,2005,s.15-22,37-40,219-226).
TomaszKwiatkowski,astronom,pracownikUniwersytetuim.
AdamaMickiewiczawPoznaniu,napytanieookreśleniegranic
poznawaniastwierdza,żepoznaniatego,cobyłonp.domomentu
WielkiegoWybuchu,którypostrzeganyjestjakonarodzinycałego
Wszechświata,niepotrafimyokreślić,bowiemflbrakfaktówob-
serwowalnych,jakiteorii,któramogłabybyćekstrapolowanapoza
«chwilęzero»”.ZkoleiprzyszłośćWszechświata,wedługT.Kwiat-
kowskiego,badanajestnapodstawiemodelikosmologicznych,któ-
rychprzewidywaniasprawdzonesąpoprzezobserwacjęprzyuży-
ciuodpowiednichinstrumentów.Przyjmujesię,awyglądanato,
żeprocestenbędzieodbywałsiębezkońca,żeflWszechświatroz-
szerzasięjakocałość,tzn.rozszerzasięprzestrzeńobserwowanego
przeznasWszechświata,wypełnionamaterią”.T.Kwiatkowski
zauważadalej,żeflbadającsamąprzestrzeń,wchwiliobecnejjeste-
śmywstaniesięgnąćgranicypoznawalności(położonejobecnie
wodległościok.16miliardówlatświetlnychodnas),którejistnie-
niewynikazeskończonejprędkościświatłaorazistnieniapoczątku
Wszechświata”*.Niemożna-wedługautorapowyższychwypo-
wiedzi-jednakzakładać,żeobserwowalnyprzeznasWszechświat
rozszerzasięcorazszybciejidlategoniemożemyprzyjąć,żejeston
fltożsamy”zcałymWszechświatem.Zakładasięwniektórychteo-
riach,żeflcały”Wszechświatmożebyćwięcejniżmiliardymiliar-
dówwiększyodtego,któryaktualniemożemyobserwować.
Podsumowując,możnastwierdzić,żeprzestrzeńiczaswyzna-
czajągranicepoznawania,mimożeprzyszłośćWszechświata,co
wydawaćmożesięswoistymparadoksem,jestnieograniczona
---
---
---
---
---
-
*Informacjętęzawdzięczamdrowihab.T.Kwiatkowskiemu.
17
