Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
27
ściamifeudalnejstruktury,wywołałaumieszczanniechęćdopruskiejadmini-
stracji.Pogłębiłyjąpreferencjestosowanewobeckolonistówniemieckich,
którebyłyuzasadnionezpunktuwidzeniapruskiego,choćbyprzezfakt,iż
kolonistów,rzemieślnikówprzybyłodoroku1806nanoweziemiebardzo
niewielu
27.
Należyjednakpodkreślić,iżwwieluprzypadkachgarnizonywojskowe
miałybyćistałysięczynnikiemwpływającymnapodźwignięciegospodarcze
zapuszczonychmiastbyłejRzeczpospolitej.Trudno,abybyłoinaczej,skoro
wniektórychmiastachgarnizonstanowiłaż25%ichludności.Odnosisiętodo
LegnicynaDolnymŚląsku,alewjeszczewiększymstopniudotykałomiast
„polskich”prowincji,którewwiększościdopierowczasachpruskichotrzymały
odpowiednibodziecdorozwoju.Zaangażowaniewzmianynaobszarzemiast
wnowychprowincjach,byłozestronyadministracjipruskiejzpewnością
znaczące
28.
Budowainfrastrukturywojskowej,magazynówzbożowych,którawzna-
czącymstopniuprzyczyniałasiędorozwojumiastśląskich,wywoływała
podobnywpływ,choćwmniejszymstopniu,równieżwPrusachPołudniowych
iNowowschodnich.Zmianyadministracyjne,integracjaadministracyjna,
gospodarcza,wszystkotosłużyło„politycemiejskiej”.Wpływnaprzemiany
gospodarczemiałarównieżpolitykasolnaidziałaniaadministracjiwojskowej
wspierającelokalnerzemiosło,wograniczonejformierównieżprzemysł,wod-
różnieniuzresztąoddziałańadministracjiwojskowejwwojskuaustriackim.
Ogólnierzeczbiorącarmiapruskamiałaniewątpliwieznaczącywpływna
rozwójgospodarczymiastPrusPołudniowychiNowowschodnich
29.
Chociaż,podajęteliczbyzaJanemWąsickim,liczbastacjonującychżołnie-
rzybyłazdecydowaniewyższawPrusachPołudniowychniżNowowschodnich,
gdyżoscylowaławtejostatniejprowincjinapoziomie7500ludzi
30.Jednakitu
miała,itoduży,wpływnagospodarkęcałejprowincji.Należyzaakcentować,że
niewielkieoddziałystacjonowałynaetapachwmiasteczkach,któremiały
charaktermiasteczekrolniczych.Odnosiłosiętom.in.donadniemeńskich
miasteczekdepartamentubiałostockiego.Zbudowanainfrastrukturawojskowa,
nierzadkopołączonazmagazynową,ściągaładotychżerzemieślnikówwojsko-
wych,anierzadkoicywilnych,przyczyniającsiędoichrozwoju.Byłtorozwój
powolny,nieskokowy,bobrakowałoimpulsuwzrostowego,nadktórego
27B.Grochulska,Miastapolskiewpoczątkach…,s.68.
28J.Maroń,DolnyŚląskwczasachhabsburskich...,s.244.
29W.Naudé,A.Skalweit,DieGetreidehandelspolitikundKriegsmagazinverwaltungPreu-
ssens1740–1756.DarstellungundGetreidepreisstatistik,Berlin1910,s.102–103,177;J.Maroń,
DolnyŚląskwczasachhabsburskich...,s.257–259;M.Baczkowski,Wojskoaustriackie
wKrakowiewlatach1796–1809,Kraków2007,s.116–117.
30J.Wąsicki,Ziemiepolskiepodzaborempruskim.PrusyNowowschodnie(Neuostpreus-
sen)…,s.258.
