Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP1
Ekspansjaosadnictwa[urbansprawl],zjawiskobędącezłożeniemprocesówsub-i
eksurbanizacji,
jest
jednym
z
najbardziej
znaczących
procesów
przestrzennych
zachodzącychwspółcześnienaobszarzePolski.Zabudowajednorodzinnawpodmiejskiej
lokalizacjiod25latjestformązamieszkaniacieszącąsięwPolsceniezmiennienajwiększą
popularnością.Masowe,taniebudownictwojednorodzinnewydajesiębyćreceptąwładzna
problemzapewnieniadostępnegomieszkalnictwa.Znaukowegopunktuwidzenia
powstawanierozproszonychstrukturosadniczychjestprzykłademzjawiskadekoncentracji
osadnictwawskalilokalnejwujęciuprocesowym.
Zestrukturamiosadniczymizdekoncentrowanymiwskalilokalnejwiążesięwiele
skalitakichstrukturleżyupodstawichniskiejefektywnościekonomicznej.Nakładyna
zapewnienieinfrastrukturytechnicznejispołecznejrosnąproporcjonalniedoodległości
pomiędzyobsługiwanymiobiektami.Wprzypadkurozproszonejstrukturyosadniczejfakt
tenczęstowymuszarezygnacjęzzastosowaniazaawansowanychtechnicznie,lecz
jednostkowokosztownychrozwiązań,naprzykładzzakresuinfrastrukturykomunikacyjnej.
Obsługarozproszonychstrukturosadniczychwysokowydajnymtransportemzbiorowym
jestnieopłacalna.Dużeodległościoznaczająniskądostępnośćobiektóworóżnorodnych
funkcjach,zwłaszczadlaludzipozbawionychmożliwościkorzystaniazsamochodu.Brak
odpowiedniegowyposażeniatechnicznegoorazniskadostępnośćusługsąistotnymi,lecz
niejedynymiczynnikaminiskiejjakościśrodowiskażyciowego,którąoferujądominującew
Polscerozproszonestrukturyosadnicze.
Kolejnenegatywneskutkistrukturosadniczychrozproszonychwskalilokalnejsązwiązane
zesferąekologiczną.Ekstensywneanektowanieifragmentacjastrukturprzyrodniczych
przynosząujemneskutkiekologiczne,atakżespołeczne,gdyżrozległe,rozproszone
aglomeracjenieoferujądostępudopełnowartościowychprzyrodniczychterenów
rekreacyjnych.Stymulowanieindywidualnejkomunikacjisamochodowejprzeztegotypu
strukturyniesiewieleproblemówekologicznych,takichjakzanieczyszczeniepowietrzai
hałas,któreznaczącoprzyczyniająsiędoniskiejjakościtworzonegoprzeznieśrodowiska
życiowego.Nakreśloneproblemyoznaczają,żeopisywanezjawiskaprzestrzennez
planistycznegopunktuwidzeniasąprzykładamibrakuoptymalizacjikoncentracji
osadnictwawskalilokalnej.
Negatywne
skutki
tworzenia
struktur
osadniczych,
charakteryzujących
się
niezoptymalizowanymistopniamikoncentracjiosadnictwa,sąodkilkulatdość
raporciestwierdzono,że„wwielugminachstudiaiplanymiejscoweprzeznaczająpod
zabudowętereny,którychchłonnośćdemograficznaprzekraczanawet10-krotnieliczbę
mieszkańcówgminy,powodującchaosprzestrzennyimarnotrawienieprzestrzenioraz
