Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KOMUNIZMJAKOPOKOLENIOWAHERSTORIAł
przedstawicielamipokoleniakomunistycznejwładzy,któraprzechodziławokre-
sienodwilży”wewnętrzneprzetasowania.JeśliwczytamysięwpowieśćMałowier-
ni(1967)JerzegoPutramenta(1910–1986)–przedwojennegokomunisty,zaraz
powojniepolskiegoambasadorawParyżu,wokresiestalinizmusekretarzage-
neralnegoZarząduGłównegoZwiązkuLiteratówPolskich,awczasienodwil-
ży”wiceprezesatejinstytucji–złatwościądostrzeżemy,żekarykaturalnapostać
dogmatycznejkomunistki,rozstawiającejpokątachmężczyzn(szczególnietych
młodszych,oniższejpozycji),takżedlanstarychkomunistów”okazałasiępo-
ręcznąfigurąsłużącądeprecjacjistalinizmu,ośmieszeniujegohasłarównościpłci
czymożeraczejnnadmiernej”(jakjąokreślano)emancypacjikobiet.Wpodszy-
tychlękiemkastracyjnymwyobrażeniachonadużywającychwładzy,takżeseksu-
alnej,nciotkachrewolucji”kryłasięmieszaninasatysfakcjizichupadkuorazpra-
gnienia,bydaćimnauczkęipokazać,gdzieichmiejsce.Życzeniateziściłysię
wokresienodwilży”,któraprzebiegławPolscepodhasłempowrotudotradycyj-
nychrólirelacjipłciowych
13
.
Odcinaniesięodstalinizmuijegoreprezentantów,azwłaszczareprezentan-
tek,polegałojednaknietylkonaichwyobcowaniu–realnymodsuwaniuodwła-
dzyisymbolicznejdeformacji,karykaturalizacji–aleodbywałosiętakżewdro-
dzebudowanianowegomituzałożycielskiego.Jednymznarzędziwprocesiejego
wykuwaniaokazałasiękategoriapokolenia,wyjątkowoużytecznadookreślania
przynależności:nadawaniajejlubprzeciwnie–odmawiania.
13
Wydajesię,żepogardadlanciotekrewolucji”intensyfikowałasięszczególniewtychokresach
nowszejhistoriiPolski,wktórychgłośniejrozbrzmiewałyhasłapowrotudotradycji:narodowej
ikatolickiej.Takbyłonp.wlatachosiemdziesiątych,kiedyascetyczna,aseksualna,toznównroz-
buchanaseksualnie”stalinistka–kapepówkabądźzetempówka–jawiłasięjakorewersndobrej
Polki”:żony,matki,patriotki.Ichportretyznajdziemywtekstachautobiograficznych,takichjak
NowyŚwiatiokolice(1986)TadeuszaKonwickiego,Hańbadomowa(1986)JackaTrznadlaczy
wfilmieDreszcze(1981)wreż.WojciechaMarczewskiego.Takżedzisiajobserwujemywysyptek-
stówkulturyipracpopularnonaukowych,którychbohaterkamisąportretowanejakomonstra
komunistki,obowiązkowonazywanenkrwawymi”(przykładowonKrwawaLuna”toniemalże
drugieimięJuliiBrystiger(1902–1975),do1956r.dyrektorkiDepartamentuVwMinisterstwie
BezpieczeństwaPublicznego,mającejosobiście(choćwciążniemanatodowodów)brutalnie
przesłuchiwaćmłodychAK-owców).Funkcjonująonetyleżjakoprzeciwwagadlaczystych,nie-
winnychpowstanekinżołnierekwyklętych”,cojakoostrzeżeniedlawszystkichkobietprzedzej-
ściemnanmanowceemancypacji”.PisałamotymwtekściePozanawiasemhistorii(kobiet),czyli
poconamdziśkomunistki,nWakatOn-line”2014,nr3,http:llwakat.sdk.pllpoza-nawiasem-his-
torii-kobiet-czyli-po-co-nam-dzis-komunistkil(dostęp27.04.2017).
23
