Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Włodzimierz(Wladimir)Herman-Polska-Dania.Napograniczudwóchkultur
jakąśniezwyczajnąpokazująwstydliwość,alezaśzajednymposiedzeniem
iprzymówieniemkilkusłówzbytecznieizapamiętalezakochająipokryćtego
aniumieją…Nagosypiajątak,jakomatkaurodziła,iniemajątegozażadną
sromotęrozbierającsięiubierającjednoprzydrugim,anawetniestrzegąsię
igościa,aleprzyświecyzdejmująwszystekornament,anaostatkuikoszulę
zdejmąipowieszątowszystkonakołeczkachidopierotaknago,drzwipoza-
mykawszy,świecęzagasiwszy,todopierowowąszafęwłażąspać.Kiedyśmy
immówili,żetotakszpetnie,unastegoiżonaprzymężunieuczyni,powia-
dały,że„tuunasniemaszżadnejsromotyinierzeczjestwstydzićsięzaswoje
Jeżelichodzi„oczłonkistworzoneprzezBoga”toprawdziwykoneser
ztegoPaska,wiedziałoczympisze.Podobnomiałbogatedoświadczenie,
powiedziałbymnaukowo-empiryczne.
Studiowaliśmyhistorię,alepocichuzadawaliśmysobiepytanie:ajak
jestdzisiaj?Sprawdzićtegoniemogliśmy,boktowówczaswyjeżdżał
zPolskinaZachódwlatach50-tych?Chybatylkodyplomaci.Czytając
wspomnieniaPaskatrudnosiędziwić,żepierwszymkrajemwEuropie,ba,
chybanaświecie,któryzalegalizowałoficjalniepornografię,byławłaśnie
Danialat60-tych.Obecniewydajesięjednak,żemiędzydzisiejszymiduń-
skimidziewczętami,aichpolskimisiostraminiemajużtakwielkichróżnic
podwzględemobyczajowym.
KlasycznakwestiazHamleta:„Źlesiędziejewpaństwieduńskim…”.
Jużwówczaswiedziałem,żeszekspirowskidwórnazamkuHelsingor
niewielemiałwspólnegozdzisiejszymKronborgiem,zDanią,wktórej
Szekspirnigdyzresztąniebywał,żepodobnielubjeszczegorzejdziałosię
nawiększościdworówówczesnegoświata,iżewdzisiejszympaństwie
duńskimniedziejesięznóważtakźle.
AHansChristianAndersen?Normalnedzieciństwownormalnychwa-
runkachkojarzynamsięzlekturąjegobaśni.Alejaniemiałemnormalnego
dzieciństwa.TenokresżyciaspędziłemnaSyberii,dokądmojarodzina
dotarła,uciekającprzedHitleremzWarszawynapoczątkuIIwojnyświa-
towej,igdzieżyliśmynawolności,aprzynajmniejmiałemtakieodczucie
Zob.W.Herman,Mojdybuk.Wposzukiwaniutożsamości:drogi,bezdroża,dygresje,
Warszawa2017.
