Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Migalski,W.Wojtasik,M.Mazur,Polskisystempartyjny,Warszawa2007
ISBN978-83-01-14845-4,©byWNPWN2006
1.1.Uwagiwstępne
13
stanowiska
3
.Dlanaszychrozważańważnabędzieinstytucjonalizacjaprawna,
oddziałującataknakształtpartiipolitycznych,jakinacharakterichdziałania
wotoczeniuinstytucjonalnymispołecznym.Normyprawnewyznaczająnietyl-
koobszardziałaniapartii,alerównieżstanowiąsformalizowanątranspozycję
intencjiustawodawcywzakresieprzewidywanychdospełnieniafunkcji.Dodat-
kowo,instytucjonalizacjapartiizawierawzorcezachowań,którewynikajązza-
korzenieniawodniesieniachspołecznych.Jeżelitakiegoodwołaniadokultury
politycznejniema(lubprzedewszystkimzewzględunajejcharaktermoże
byćtrudnedozidentyfikowania),tonaturalnąkonsekwencjąjestfunkcjono-
waniepartiipolitycznychwoderwaniuodskodyfikowanychzasadiprocedur
(alenawiązującedotradycji),bądźteżstopniowyprocesinstytucjonalizacjiak-
sjologicznej,przezwykorzystaniezakorzenionychwspołeczeństwiewartości.
Wynikiemtakiegoprocesumożebyćniejednokrotniezawłaszczanieprzezpartię
polityczną,którajestczynnikiemnieformalnej,szerokiejinstytucjonalizacjipo-
litycznej,strukturiprocedurnastykurządzący–rządzeni4.Wystąpienieopisa-
negozjawiskajestszczególnieprawdopodobnewpaństwachprzechodzących
transformacjędemokratyczną,które,zewzględunadoniosłekwestiespołecz-
neipolityczne,określajądopieromiejsceirolępartiiwsystemiepolitycznym.
Najczęściejprzestrzeńprawnawyznaczonadlapartiijestwynikiempróbyim-
plementacjirozwiązańpochodzącychzustabilizowanychdemokracjiiwpaso-
waniaichwlokalneramyspołeczne(cowszerokimkontekścieJ.Staniszkis
nazywaprocesemimityzacji).
Niechęćdouregulowaniapozycjiprawnejpartiipolitycznychwynikazprze-
konaniaowiążącymsięztymniebezpieczeństwiemożliwejingerencjiwsferę
wolnościpolitycznych,którejintencjaodwoływaćsięmożedocelowegoograni-
czaniaprocedurdemokratycznych,bądźwskrajnychwypadkachdoichwyłą-
czenia.Świadczyćotymmogąnietylkodoświadczeniahistoryczne,alerównież
próbywspółczesnegomanipulowania,choćbyprzyrejestracjipartiipolitycz-
nych.Niskipoziomuregulowaniabytuprawnegopartiipolitycznychmożebyć
równieżwyrazemintencjiustawodawcynieograniczaniaaktywnościspołecznej
obywateliwtejsferze,zapomocąnp.dolegliwychproceduradministracyjnych.
Czynniktakibyłbranypoduwagę,kiedywprowadzanoewidencyjnymodelre-
jestracjipartiipolitycznychwPolsce5,atakżebyłcharakterystycznydlanie-
którychinnychpaństwEuropyŚrodkowo-Wschodniej,stanowiącmechanizm
sprzyjającyodradzaniusięitworzeniupartiipolitycznych.Niebezzwiązku
zniechęciądoregulacjiprawnejtejsferyaktywnościspołecznejjestliberal-
nypostulatzaniechaniazbędnychingerencjiwsystemprawny,któryznajduje
dodatkoweargumentywkonstrukcjiwolnościpolitycznych.Tworzenieidzia-
łalnośćpartiipolitycznychjestemanacjąpostulatuspołecznegowpływaniade-
mokratycznymimetodaminakształtowaniepolitykipaństwa.Dlategosposób
regulacjiwodniesieniudopartiipolitycznychpowinienwynikaćibyćpodpo-
rządkowanygłównemucelowiichistnieniaifunkcjonowania.
3Zob.R.Herbut,Teoriaipraktykafunkcjonowaniapartiipolitycznych,Wrocław2002,s.47–54.
4Ibidem,s.66.
5Por.W.Skrzydło(red.),Polskieprawokonstytucyjne,Lublin1998,s.148,149.