Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Analizadyskursuwpostawachspołecznychietykietach
Niezwykleważnymelementempostawsąpotrzeby.Oneteżmogąwyni-
kaćzprzyswojeniasobieprzezjednostkędanegoschematuobowiązującego
wkulturze.Trzebazaakcentowaćfakt,żetoobowiązującydyskurskultu-
rowy(podpostaciątrendówimód)wdominującysposóbokreślawartości
ipotrzebyznimizwiązane,atakżesposobyichzdobyciaizaspokojenia.
Potrzebadotyczyczegośbardzoważnegobezwzględunato,czynazwiemyto
warunkiem,konstrukcją,brakiem;zawszezwiązanajestzczymś,bezczego
człowiekniemożeefektywniefunkcjonować.Uświadomieniesobiepotrzeby
równoznacznejestznegatywnąocenąsytuacjiistniejącejiwyzwaladążenia
dojejzmiany.Dlategoteżzaliczamyjądopodstawowychmechanizmówak-
tywizującychludzkiedziałanie[Misiewicz1986:13].
Powszechniewiadomo,żeniemajednostki,któramogłabyfunkcjonować
bezzaspokojeniapotrzebnietylkobiologicznych,aletakżetychwyższego
rzędu,doktórychzaliczasiępotrzebykontaktuzdrugimczłowiekiem,
nawiązanieznimsiecibliskichrelacji.
Jakjużwspomniano,potrzeby,któreczłowiekstarasięzaspokoić,są
nierozerwalniezwiązanezwartościami,którejednostkapreferuje.Poprzez
badaniepostawmożnawywnioskować,jakiewartościpodzielarespon-
dent.Stwierdzenietoobrazujenierozerwalnąwięźpomiędzykomponen-
tami,którewodniesieniudopojęciapostawyniemogąbyćrozpatrywane
oddzielnie.
Dlabadaczyważnejest,czypewnewartościreprezentowanelubsymbolizo-
waneprzezokreśloneprzedmiotylubzdarzeniasądostrzeganeprzezbada-
nychlub–jakiewartościprzypisująonitymznaczącymobiektom.Badając
zatempostawy,poznajemysystemwartościdanejosobylubgrupyspołecznej
[Soborski1987:30].
Wpływkonstruktówświadomościowychwpływateżnawykonywanie
przezczłowiekaokreślonejdziałalności.Przezdziałalnośćtęmożemyro-
zumiećmotywy,któredotycząjejpodjęcia,atakżepraxiswczystejpostaci.
Postawyposiadająrównieżzwiązekzmotywamidziałania.Topostawyjednost-
kiwyznaczająjejdziałaniewokreślonejsytuacji,jakisposóbuzasadnianiatego
działania,czylimotywdziałania.Wpływpostawnamotywyregulowanyjest
przezeliminacjęmotywówniezgodnychzpostawami.Natejzasadziemożna
określićzwiązek,jakizachodzimiędzypostawąamotywem[Oryl1991:14].
37
