Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niewielkieposzerzenieobwoduszyiitrzeszczenie
wyczuwalnepodpalcamijesttujedynymobjawem
iniestwarzażadnegoistotnegoniebezpieczeństwa.
Wkrańcowychjednakprzypadkachodmaobejmo-
waćmożetkankitwarzyiklatkipiersiowej.Podob-
niewobrębieśródpiersia,niewielkailośćpowietrza
widocznapotracheotomiinaprzeglądowymzdjęciu
rentgenowskimklatkipiersiowejniejestpowodem
doniepokoju.Masywnaodmaśródpiersiowamoże
byćnatomiastprzyczynąhemodynamicznychza-
burzeńzzastojemkrwiżylnej.Przestrzeniezpo-
wietrzemwprzypadkuodmymogątorowaćdrogę
wrozprzestrzenianiusięinfekcjizranypotracheo-
tomii.Zapobiegamyodmiedbającowmiaręciasne
umieszczenierurkiwtchawicy,anastępnieluźno
zszywamyranęzewnętrzną.Jeślistwierdzamyodmę
znacznegostopnia,najczęściejwystarczypuścić1–2
szwyskórnewokółtracheotomii.
Infekcjawraniepooperacyjnejjestzreguływy-
nikiemkontaminacjiranyipotemkanałutracheo-
stomyflorąbakteryjnązdolnychdrógoddecho-
wych.Osłonowepodanieantybiotykówoszerokim
zakresiedziałaniaprzeciwkotypowyminfekcjom
drógoddechowych(śród-ipooperacyjne)przezok.
5dnipowinnobyćstandardem.Wtrakciezabiegu
należypobraćztchawicywymazbakteriologiczny,
abymócwraziekoniecznościskorygowaćleczenie
przeciwzapalneiprowadzićantybiotykoterapię
celowaną.Ciężkie,zagrażająceżyciupowikłania
infekcyjne,takiejakrozległezapalenietkanek
zmartwicą(necrotizingfascitis),zapaleniekości
(osteomyelitis)wtrzoniemostkaczyzapalenieśród-
piersiazdarzająsięrzadkoiwymagająbardzoagre-
sywnegoleczenia[29].
Ryzykoprzemieszczeniarurkitracheotomijnej
zkońcemrurkitkwiącympozatchawicąstanowi
realnezagrożeniewszędzietam,gdziezpowodu
stosunkówanatomicznych(krótka,grubaszyja,na-
ciekzapalnybądźnowotworowytarczycyiokolicy
przedtchawiczej),zbytkrótkiejrurkiwstosunkudo
sytuacjiwpoluoperacyjnymiwreszciezbytluźne-
goumocowaniarurkidochodzidoprzemieszczenia
końcarurkipozaświatłotchawicy.Sytuacjatajest
szczególniegroźnawpierwszychdniachpoopera-
cjiimożestanowićzagrożeniedlażyciapacjenta.
Wprzypadkuplanowanejtrwałejtracheostomiiza-
wszenależydążyćdozałożenia2–3szwów,które
zbliżądolnybrzegotworuwtchawicydoskóry,co
nawetwpierwszychgodzinachpooperacjiułatwia
założenieprzemieszczonejrurkiczywymianęcałej
rurki.Zasadaumocowaniarurkinaszyitasiemkami
czyznajdującąsięwzestawieelastycznąopaskąwy-
maga,aby,niedoprowadzającdouciskuizastojużyl-
negonaszyi,umocowaniebyłonatyleciasne,żeby
uniemożliwiałoprzypadkowewysunięciesięrurki.
Wkrańcowychprzypadkachnależydodatkowo
umocowaćkołnierzrurkiszwamidoskórynakilka
pierwszychdnipooperacji.
Zatkaniewydzielinąświatłarurkitracheotomij-
nejzależyodilościigęstościwydzieliny,atakżeod
światłarurkitracheotomijnej.Wprzypadkuzało-
żeniapodwójnejrurkiwprawdziezawszezwężamy
rzeczywisteświatłorurki,alebezpiecznawymiana
rurkiwewnętrznejijejdokładneoczyszczenieredu-
kujecałkowicieproblem.Wymianaioczyszczenie
rurkiwewnętrznejniezapobiegajednaksytuacji,
gdyzaschniętyczopwydzielinyutworzysięponiżej
końcarurki.
Kluczowe
elementy
pielęgnacji,
zwłaszcza
wpierwszymokresiepotracheostomii,topodwyż-
szeniewilgotnościwzględnejpowietrzapoprzez
stosowaniezewnętrznychnawilżaczypowietrza,
częste(co2–3godz.)odsysaniewsposóbjałowy
drógoddechowychpouprzednimpodaniu5–10ml
fizjologicznegoroztworuNaCl,wprzypadkuniewy-
dolnegoodruchukaszlowego,iodpowiedniowysoki
bilanspodawanychpłynów.Stosowaniespecjalnego
filtrazakładanegonakoniecrurki(heatandmoistu-
reexchangerHME),zbliżającegodowarunków
fizjologicznychparametrypowietrza,jakieprzez
tracheostomiędocierajądodolnychdrógoddecho-
wych,wpierwszychdobachpotracheostomiijest
ograniczone,zwłaszczagdypacjentodkrztusza
dużowydzielinyiniepotrafisamwporęusunąć
zatykającegosięwydzielinąfiltra[30].Wsytuacji,
gdyzaschniętejwformieczopawydzieliny,tkwią-
cejponiżejkońcarurki,pacjentniejestwstanie
odkrztusićinieudajesięjejodessać,konieczne
jestniezwłocznewykonanietracheobronchoskopii
dolnej.Wpielęgnacjipacjenta,zwłaszczawpierw-
szychdniachpotracheotomii,kluczowąrolęod-
grywadoświadczeniepersonelupielęgniarskiego,
potrafiącegowłaściwieocenićpotencjalnezagroże-
nie.Wczęściprzypadkówwpierwszychdniachpo
wykonanejtracheotomiimogąwystąpićzaburzenia
wpołykaniu,niewynikającebezpośredniozprze-
szkodywpasażukęsapokarmowegoczypłynu,ale
zzaburzeniadrugiejfazyaktupołykania.Problem
tenzregułyustępujesamoistnie.Czasempomocne
jestzamknięcie(zatkanie)stomyczystymgazikiem
wmomenciepołykania.Jeślistosowanejestuszczel-
nienierurkibalonikiem,przyczynązaburzeńmoże
byćzwężenieprzełykuprzezuciskbalonikanatylną
ścianętchawicyiprzełyk.
16
PoWikŁAniAleCZeniACHirUrgiCZnegonoWotWorÓWgŁoWyiSZyi