Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dowałootymto,żeCesarstwoRzymskieNaroduNiemieckiegouchodziłoza
kontynuacjęcesarstwaantycznego(translatioimperii).W1495r.powstałSąd
KameralnyRzeszy(Reichskammergericht),któregoasesorzymoglipomocni-
czoposiłkowaćsięwwyrokowaniunormamiprawarzymskiego(zob.s.120).
Jegodziałalnośćspowodowała,żerecypowanepraworzymskieznalazło
praktycznezastosowanie.Jakoprawoobowiązującestałosięonoprzed-
miotemopracowanianaukiniemieckiej.WXVIIw.powstałnowykierunek
wniemieckimprawoznawstwieonazwieususmodernuspandectarum,zajmu-
jącysięprawemrzymskimwświetleówczesnejpraktykisądowej.
Jegoprzedstawiciele,tacyjakSamuelStryk(1640-1710)czyBenedykt
Carpzov(1595-1666),stawialisobiezaceldostosowanieprawapartykular-
nego,rodzimego(iusproprium),dopowszechnegoprawarzymskiego(ius
commune).PrzesłankądlatakiejmetodybadawczejbyłoosłabienieodXVIIw.
autorytetuprawarzymskiegonarzeczprawalokalnego(narodowego).Wy-
stępowanieoboksiebietychdwóchsystemów:iusparticulareiiuscommune
nastręczałowieleproblemówzustaleniemmocyobowiązującejprawazpo-
woduróżnychjegoźródeł.Ujednolicenieprawamiałoprzynieść-według
założeńususmodernuspandectarum-wtłoczenieinstytucjiprawanarodowe-
gowsiatkępojęćprawarzymskiego.Kierunektenprzyczyniłsiędorealiza-
cjiideikonsolidacjiprawawdrodzeustawodawczejdziałalnościmonarchów
absolutyzmuoświeconegowdrugiejpołowieXVIIIw.naterenieRzeszyNie-
mieckiej.ZostaływtedywydanekodeksyprawawBawarii(karny-1751
ipierwszywEuropiekodekscywilny-1756),Austrii(kodeksykarne:Consti-
tutioCriminalisTheresiana-1768,ConstitutioCriminalisJosephina-1787,józe-
fińskikodekscywilny-JosephinischesGesetzbuch-1786),Toskanii(Constitutio
CriminalisLeopoldina-1786)iwPrusach(Landrecht-1794).
MyślokodyfikacjiprawacywilnegowczasachZwiązkuNiemieckiegopo
1815r.skierowałananowouwagęnaukiwstronęprawarzymskiego.Po-
pandektystyka
wstałwówczasnowynurtwniemieckimprawoznawstwie,nazwanypandek-
tystyką,wywodzącysięzeszkołyhistorycznej,któraodcisnęłamocnepiętno
naeuropejskiejmyśliprawniczejXIXw.(zob.s.205in.).Zadaniempandek-
tystykibyłostworzenieniesprzecznego,jednolitegoipowszechnegosy-
stemuprawacywilnegowdrodzeinterpretacji(egzegezy)justyniańskich
Pandektów.Niemieckaszkołapandektystycznazaprzedmiotbadawczy
uczyniłarecypowanewśredniowiecznejEuropiepraworzymskie,ale
uwolnioneodzniekształceńdokonanychprzezglosatorów,komentatorów
iprzedstawicieliususmodernuspandectarum.Wtensposóbzostałopraco-
wanyprzeznaukęniemieckąwdrugiejpołowieXIXw.wzorcowysystem
rzymskiegoprawaprywatnego,którypołożyłpodwalinypodpierwszyogól-
noniemieckikodekscywilnyBGB(BürgerlichesGesetzbuch)z1896r.(zob.
s.227).WywarłonwpływnakodyfikacjeireformyprawacywilnegowEuro-
pieinaświecie:wJaponii(1898),Chinach(1929-1931),Szwajcarii(1907-
-1912),Grecji(1930-1946),Brazylii(1916),Tajlandii(1925),Peru(1936),
atakżewPolsce(kodekszobowiązań-1933).
23