Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chrześcijaństwouznajesięzanajbardziejrewolucyjnądoktrynę,jaka
kiedykolwiekwprzeszłościwywarłataksilneoddziaływanienamyślludzką.
doktrynaspołeczna
chrześcijaństwa
Największawartośćchrześcijaństwapolegałanatym,żezacałkowicienie-
ważneuznałoróżnicecywilizacyjne.Opierałosiębowiemnazałożeniu,że
wszyscyniezależnieodpochodzeniaspołecznego,przynależnościetnicz-
nejczypłcirówniwobliczuBoga.Chrześcijaństwojakoreligiauniwer-
salna,łączącawszystkichniezależnieoddzielącychichróżnic,dałopodstawę
narodzinomnowegospołeczeństwa,któregoideałypozostająaktualnepo
dzieńdzisiejszy:
1)wysokagodnośćjednostki(człowiekjakoistotastworzonanaHobraz
ipodobieństwoBoga”),
2)postawaaltruizmuwstosunkudodrugiegoczłowieka,
3)pracajakospołecznyobowiązek,
4)autonomiajednostkiwobecpaństwa.
Założeniadoktrynychrześcijańskiejznalazłysięwostrymkonflikcie
zmentalnościąrzymskiegospołeczeństwakonsumentów,utrzymującegosię
zpracyniewolniczejiwiejskiejsłużby.Uderzaływspołeczneprzyzwyczajenia
dobezwzględnegopodporządkowaniasięwoliwładzywsprawachwiary
ireligii.Dawałypodstawędomoralnegosprzeciwuwobecpróżniaczegoipu-
stegostylużyciadużejczęścispołeczeństwa.WobliczuutratyprzezRzym
cywilizacyjnegoprzywództwachrześcijaństwomogłozaspokoićduchowepo-
trzebyludziodchodzącegostarożytnegoświata.Komunieodpowiadałmate-
rializmimoralnadekadencjapogańskiegospołeczeństwa,tenprzyjmował
nowąreligię,którawówczasnajpełniejokreślałasensludzkiejegzystencji.
PodstawowąstrukturąspołecznąwRzymiebyłarodzinaimałżeństwo.
Jednakmałżeństwodopieroprzezchrześcijaństwozostałopodniesionedo
ranginajważniejszejinstytucjiżyciaspołecznego.Istniaławszakzasadnicza
moralnośćRzymian
aetykachrześcijańska
różnicamiędzymałżeństwemuRzymianichrześcijan.Kościółbowiempo-
stawiłprzedmałżonkaminowewymagania:nierozerwalnośćzwiązku,
równośćmałżonków,prokreacjęiwzajemnąwierność.Zerwałzpodwójną
moralnościąspołeczeństwarzymskiegowpodejściudoprawiobowiąz-
kówkobietyimężczyznywmałżeństwie.
WiernośćRzymianinawyrażałasięjedyniewzakazieutrzymywania
związkówzkobietamiwłasnegostanuspołecznego.Uwiedzenieprzezmęż-
czyznęosobytegosamegostanubyłoczynemmoralnienagannymikaral-
nym.Natomiastniemusiałonrezygnowaćzestosunkówzosobami(kobie-
tamiimężczyznami)niższychstanów,gdyżfakttenmiałobojętneznaczenie
dlamałżeństwa.Jedynienależałosiępowstrzymaćprzedwprowadzeniem
konkubinydoswojegodomu
2
.
Przyzwolenienacudzołóstwomężczyzniichrozwiązłytrybżyciaszedł
wparzezsurowyminakazami,jakimpoddanokobiety.Mężatkaprzyłapana
2
E.Wipszycka,Kościółwświeciepóźnegoantyku,WydawnictwoUniwersytetuWarszaw-
skiego,Warszawa2006,s.262.
43